5 dấu hiệu bất thường cho thấy trẻ sơ sinh đang chậm lớn, đừng phớt lờ

Một số trẻ có thể phát triển chậm hơn so với các bạn cùng trang lứa vì nhiều lý do khác nhau, và điều này có thể khiến bố mẹ vô cùng lo lắng, không biết con mình có vấn đề gì không.

Nếu bố mẹ nhận thấy trẻ phát triển bất thường trong thời kỳ thơ ấu, đây là 5 số tín hiệu quan trọng mà bố mẹ không nên phớt lờ.

Trẻ quá im lặng hoặc tâm trạng bất thường

Việc quan sát và nhận biết các biểu hiện phát triển của trẻ là rất quan trọng để có thể phát hiện sớm những dấu hiệu bất thường.

Một trong những dấu hiệu đó là việc trẻ ngủ quá nhiều và im lặng quá không phải là điều tốt. Điều này có thể là một tín hiệu cho thấy sự phát triển của trẻ không theo tiến trình bình thường. Trẻ em thuộc kiểu này thường bú yếu, dễ ốm và không phản ứng với kích thích bên ngoài.

Tuy nhiên, cũng có một số trẻ phát triển bất thường có thể thể hiện các dạng hành vi trái ngược hoàn toàn. Thay vì im lặng và ngủ nhiều, trẻ có thể trở nên quá ồn ào và khó kiềm chế. Ví dụ, trẻ có thể khóc mà không rõ ràng nguyên nhân, thường xuyên thức dậy vào ban đêm và không ngủ đủ giấc, cáu kỉnh và bồn chồn.

Hiếm khi cười

Trẻ sơ sinh thường tự động mỉm cười khi thân não và hệ thần kinh sọ não được kích thích và thay đổi. Cơ mặt của trẻ sẽ phản ứng bằng một nụ cười đáng yêu trong những trạng thái hưng phấn như vậy.

Theo sự phát triển và tăng trưởng, trẻ có thể bắt đầu cười trêu chọc từ khoảng 2 tháng tuổi, cười giao tiếp từ khoảng 3 tháng tuổi trở đi. Nụ cười của trẻ không chỉ đơn giản là biểu hiện hạnh phúc và thư thái, mà còn là một dấu hiệu cho thấy sự phát triển tốt của hệ thần kinh, trí tuệ và sức khỏe thể chất.

Tuy nhiên, nếu biểu cảm của trẻ luôn trầm lắng và khó cười, đặc biệt là nụ cười tự phát của trẻ xuất hiện rất muộn, có thể là một dấu hiệu cần chú ý. Nếu trẻ không cười được sau 100 ngày hoặc 6 tháng mà không có dấu hiệu cười bình thường, đây có thể là một tín hiệu cho thấy có sự phát triển bất thường.

Trong trường hợp như vậy, bố mẹ nên tìm sự tư vấn và kiểm tra từ các chuyên gia y tế để đảm bảo rằng trẻ nhận được sự quan tâm và chăm sóc đúng cách.

Phản ứng mắt không linh hoạt

Trẻ sơ sinh thường có thị lực kém và chỉ có thể nhìn thấy những vật ở gần, hình ảnh mà trẻ nhìn thấy cũng bị mờ đen trắng. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng đến khả năng cử động mắt linh hoạt và phản ứng với các kích thích bên ngoài như chớp mắt và nhắm mắt.

Mặc dù thị giác của trẻ chưa phát triển rõ rệt, nhưng khi có ánh sáng mạnh hoặc luồng không khí kích thích mắt, trẻ sẽ tự nhiên chớp và nhắm mắt lại. Nếu có vật lạ đến quá gần mắt, trẻ sẽ theo bản năng nhắm mắt lại hoặc quay đầu để tránh.

Tuy nhiên, nếu bố mẹ nhận thấy rằng trẻ có phản ứng thị giác kém, khả năng theo dõi kém, không nhạy cảm với ánh sáng, hoặc cử động mắt không linh hoạt (như lác mắt), đây có thể là những dấu hiệu cần chú ý.

Trong trường hợp như vậy, nên đưa trẻ đi khám sức khỏe kịp thời để loại trừ các vấn đề liên quan đến thị lực hoặc phát triển trí não. Chuyên gia y tế sẽ có thể đánh giá và khám phá những khả năng thị giác, đồng thời đề xuất các biện pháp điều trị hoặc hỗ trợ phù hợp nếu cần thiết.

Khóc bất thường

Trong thời thơ ấu, khóc là hình thức biểu đạt bằng lời nói trực tiếp nhất của trẻ. Bố mẹ thường dựa vào tiếng khóc của trẻ để xác định xem con có đói, khó chịu hay không,... Nhưng nếu trẻ quấy khóc và quá im lặng thì đó là điều bất thường.

Cũng có một số trẻ lại hoàn toàn trái ngược, tiếng khóc the thé và kéo dài rất lâu, hoặc kèm theo tiếng la hét, tiếng khóc bắt đầu nhanh chóng và biến mất nhanh chóng. Nếu kèm theo lắc đầu, mắt nhìn thẳng, buồn ngủ, khó chịu, sốt, co giật,... thì có thể là bệnh về não.

Ngoài ra, bố mẹ cũng nên biết cách nhận biết tiếng khóc hàng ngày của trẻ:

Đói: Âm thanh nhanh và nhịp nhàng, dùng ngón tay chạm vào miệng trẻ sẽ thể hiện phản xạ đòi ăn.

Tiêu hóa kém: Âm thanh to, nhẹ, thời lượng ngắn chứng tỏ trẻ đang vận động giúp phổi thư giãn và rèn luyện cơ hô hấp.

Đại tiện: Nếu trẻ khóc nhiều lần hoặc liên tục sau khi đi tiểu, đại tiện rồi nhìn người lớn sau khi khóc, đó là tín hiệu.

Phản kháng: Lúc đầu trẻ sẽ quằn quại, khóc ngắt quãng, sau đó sẽ ngừng khóc, nếu bố mẹ không phản ứng thì tiếng khóc sẽ ngày càng to hơn, chuyển thành khóc liên tục.

Ốm đau: Trẻ khóc liên tục, quấy khóc trong và sau khi bú, kèm theo sốt, ho và các triệu chứng khó chịu khác.

Buồn ngủ: Khóc và gào thét thiếu kiên nhẫn, khi bố mẹ nghe thấy tiếng khóc này nên nhanh chóng dỗ con ngủ.

Phản ứng chậm và khả năng tập trung kém

Trong thời kỳ thơ ấu, não của trẻ chưa trưởng thành và cơ chế chú ý chưa được hình thành. Cách trẻ nhận thức sự vật và môi trường xung quanh thông qua các giác quan như nhìn, nghe, ngửi, nếm và chạm.

Mặc dù vô thức nhưng có thể cung cấp cho trẻ những thông tin và kinh nghiệm phong phú, đồng thời thúc đẩy sự phát triển khả năng nhận thức. Vì vậy, bố mẹ cần cung cấp cho trẻ đủ sự kích thích mỗi ngày để thúc đẩy sự phát triển khả năng chú ý.

Trẻ phản ứng chậm với các kích thích bên ngoài hoặc khả năng chú ý chưa phát triển, chẳng hạn 3-4 tháng chưa thể theo dõi và quay đầu để tìm nguồn phát ra âm thanh. Nếu sau 6 tháng, chuyển động tay của trẻ không linh hoạt, thiếu hứng thú với đồ chơi, lúc này bố mẹ nên chú ý đến tình trạng của con.

Khả năng phục hồi bù trừ của não bộ là mạnh nhất khi còn nhỏ, và có thể tự sửa chữa tốt ngay cả khi bị tổn thương nhất định. Vì vậy, bố mẹ nên chú ý theo dõi quá trình phát triển của con, trường hợp bất thường có thể điều trị sớm.