Thời gian gần đây, trên mạng xã hội xuất hiện các bài đăng công khai cả tin nhắn, hình ảnh riêng tư của vợ/chồng nhằm bôi xấu và sử dụng những hình ảnh này như những chứng cứ ngoại tình. Bên cạnh đó, là lợi dụng sự chú ý của dư luận xã hội công kích người thứ ba.
Vậy, những hành vi này có vi phạm pháp luật không và sẽ bị xử lý thế nào?
Theo Luật sư Hà Thị Khuyên, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho biết, hiện nay nhiều người vợ hoặc chồng dựa vào sức mạnh của công nghệ 4.0 để đăng tải các tin nhắn, hình ảnh riêng tư vợ/chồng nhằm mục đích công kích, sỉ nhục danh dự của người thứ 3. Câu chuyện thường nhận được nhiều sự đồng cảm, tuy nhiên, mọi người không hề ý thức rằng, những hành vi này đã vi phạm pháp luật và có thể bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Cụ thể, Điều 21 Hiến pháp năm 2013 đã quy định: mọi người có quyền bí mật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác. Không ai được bóc mở, kiểm soát, thu giữ trái luật thư tín, điện thoại, điện tín và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư của người khác.
Đồng thời, Điều 38 Bộ luật Dân sự cũng khẳng định, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến đời sống riêng tư, bí mật cá nhân phải được người đó đồng ý. Việc thu thập, lưu giữ, sử dụng, công khai thông tin liên quan đến bí mật gia đình phải được các thành viên gia đình đồng ý, trừ trường hợp luật có quy định khác. Thư tín, điện thoại, điện tín, cơ sở dữ liệu điện tử và các hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của cá nhân được bảo đảm an toàn và bí mật...
Như vậy, việc đọc tin nhắn rồi chụp nội dung tin nhắn đăng trên mạng xã hội, kể cả trong trường hợp được chủ nhân của thiết bị đồng ý nhưng chưa được người trong cuộc trao đổi đồng ý thì vẫn là một trong những hành vi xâm phạm quyền bí mật đời tư và vi phạm pháp luật.
Về mức xử lý, theo Luật sư Hà Thị Khuyên, khoản 3 Điều 102 Nghị định 15/2020/NĐ-CP cũng quy định, trường hợp cố tình thu thập tin nhắn, email mà không được sự đồng ý, người vi phạm có thể bị phạt hành chính với mức phạt lên đến 20 triệu đồng khi thu thập, xử lý và sử dụng thông tin của tổ chức, cá nhân khác mà không được sự đồng ý hoặc sai mục đích theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, hành vi này còn có thể bị xử lý hình sự. Theo đó, tội “Xâm phạm quyền riêng tư” được quy định tại Điều 159 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung 2017 về tội "Xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác". Cụ thể, hành vi xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín hoặc hình thức trao đổi thông tin riêng tư khác của người khác mà không được sự đồng ý của họ, nếu không thuộc trường hợp bị pháp luật cho phép.
Người phạm tội có thể bị phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 50 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm, hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Nếu hành vi phạm tội có tổ chức, lợi dụng chức vụ quyền hạn, hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, mức phạt tù có thể tăng từ 02 đến 05 năm. Người phạm tội có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 đến 05 năm, nhằm ngăn chặn tái phạm và bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân.
