Theo Luật sư Võ Đan Mạch, Đoàn Luật sư TP. Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay, để phân biệt với hình thức xử phạt vi phạm giao thông tại thời điểm có hành vi vi phạm, người dân thường sử dụng thuật ngữ “phạt nguội”. Với hình thức này, chủ các phương tiện vi phạm không bị xử lý ngay khi có hành vi vi phạm, mà hình ảnh của vụ vi phạm sẽ được ghi lại bằng hệ thống camera lắp đặt trên đường phố và gửi về cho đơn vị xử lý (Điều 30 Thông tư 32/2023/TT-BCA).
Trường hợp phương tiện giao thông (PTGT) vi phạm đã di chuyển sang tuyến, địa bàn khác, thủ trưởng đơn vị Cảnh sát giao thông (CSGT) có thẩm quyền, thực hiện việc xác minh thông tin về PTGT, chủ phương tiện, gửi thông báo vi phạm và xử lý vi phạm. Kết quả thu thập được bằng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ là bản ảnh, hình ảnh, phiếu in, chỉ số đo, dữ liệu lưu trong bộ nhớ của các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ; được thống kê, lập danh sách, in thành bản ảnh hoặc bản ghi thu về hành vi vi phạm và lưu giữ trong hồ sơ vụ việc vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật và của Bộ Công an về công tác hồ sơ.
Ngoài các dữ liệu từ camera, cơ chế “phạt nguội” còn có thể áp dụng khi có các thông tin, hình ảnh phản ánh vi phạm trật tự, an toàn giao thông đường bộ do tổ chức, cá nhân cung cấp theo quy định tại Điều 29 Thông tư 32/2023/TT-BCA.
Theo quy định tại Điều 28 Thông tư 32/2023/TT-BCA, trong 10 ngày làm việc, kể từ khi phát hiện vi phạm, CSGT nơi phát hiện vi phạm sẽ tiến hành xác minh thông tin về phương tiện và gửi thông báo “phạt nguội” đến chủ xe. Trường hợp giải quyết vụ việc theo thông báo vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ: Kiểm tra, đối chiếu các thông tin trên giấy thông báo, giấy tờ tùy thân; cho người vi phạm xem kết quả thu thập được hành vi vi phạm bằng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ; lập biên bản vi phạm hành chính và thực hiện xử lý vi phạm theo quy định (điểm e khoản 1 Điều 27 Thông tư 32/2023/TT-BCA).
Căn cứ theo khoản 8 Điều 80 Nghị định 100/2019/NĐ-CP, đối với trường hợp hành vi vi phạm hành chính được phát hiện thông qua việc sử dụng phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ mà cơ quan chức năng chưa dừng ngay được phương tiện để xử lý, cơ quan chức năng gửi thông báo yêu cầu chủ phương tiện và cá nhân, tổ chức có liên quan (nếu có) đến trụ sở để giải quyết vụ việc vi phạm; chủ phương tiện có nghĩa vụ phải hợp tác với cơ quan chức năng để xác định đối tượng đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm.
Căn cứ quy định trên, Luật sư kiến nghị người dân, trong các vụ việc này, chủ phương tiện cần hợp tác với CSGT nơi gửi thông báo “phạt nguội” để làm rõ xem mình có hành vi vi phạm như trong Thông báo từ cơ quan chức năng hay không. Cụ thể, nếu cho rằng việc gửi thông báo “phạt nguội” hoặc đăng thông tin vi phạm lên cổng thông tin điện tử không đúng, chủ phương tiện có thể liên hệ với Phòng CSGT Công an tỉnh/thành phố nơi đã gửi Thông báo để đề nghị được xem lại hình ảnh vi phạm. Cán bộ trực tiếp giải quyết vi phạm qua hình ảnh camera của Phòng CSGT sẽ cung cấp hình ảnh, thông tin vi phạm cho chủ xe có yêu cầu.
Đồng thời, nếu chủ xe có căn cứ chứng minh được mình không vi phạm, như thời điểm đó để xe ở nhà, ở tiệm sửa xe, bãi giữ xe…, hoặc bản thân chủ xe đang thực hiện công việc khác mà không điều khiển xe tại thời điểm vi phạm, hoặc xe có biển số hoàn toàn khác với xe vi phạm camera ghi nhận, hoặc nghi ngờ có xe sử dụng biển số giả giống với biển số của mình,... thì cung cấp để cơ quan CSGT xác minh, làm rõ.
Qua xác minh, nếu nhận thấy không có hành vi vi phạm thì chủ xe sẽ được xóa lỗi trên hệ thống. Trường hợp đã cung cấp chứng cứ chứng minh, nhưng CSGT vẫn kết luận có hành vi vi phạm và chủ phương tiện không đồng ý, thì có thể gửi Đơn khiếu nại đến Cục CSGT (Bộ Công an), Phòng CSGT Công an tỉnh, thành phố nơi gửi thông báo để được giải quyết.
Trường hợp chủ xe không chứng minh hoặc không giải trình được mình không phải là người đã điều khiển phương tiện thực hiện hành vi vi phạm, thì phải nộp phạt theo quy định của pháp luật.
Nếu quá 20 ngày kể từ ngày gửi thông báo “phạt nguội” mà chủ phương tiện không đến giải quyết thì thông tin về phương tiện vi phạm sẽ được cập nhật trên trang thông tin điện tử của Cục CSGT và bị đưa vào phần mềm cảnh báo đăng kiểm. Để được đăng kiểm dài hạn, chủ phương tiện vi phạm phải đến cơ quan công an giải quyết vụ việc vi phạm, hoàn tất việc nộp phạt.
Sử dụng biển số xe giả có thể bị phạt từ 20 triệu đến 26 triệu đồng
Ngày 26/12/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm Giấy phép lái xe.
Trong đó, tại khoản 8 Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP nêu rõ, sẽ phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 26.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:
- Điều khiển xe gắn biển số không đúng với chứng nhận đăng ký xe hoặc gắn biển số không do cơ quan có thẩm quyền cấp (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc);
- Điều khiển xe không gắn đủ biển số hoặc gắn biển số không đúng vị trí, không đúng quy cách theo quy định; gắn biển số không rõ chữ, số hoặc sử dụng chất liệu khác sơn, dán lên chữ, số của biển số xe; gắn biển số bị bẻ cong, che lấp, làm thay đổi chữ, số, màu sắc (của chữ, số, nền biển số xe), hình dạng, kích thước của biển số xe (kể cả rơ moóc và sơ mi rơ moóc).
