Từ 15/12/2024, trẻ dưới 16 tuổi đăng ký tài khoản mạng xã hội bằng thông tin của cha, mẹ
Đây là nội dung được đề cập tại Nghị định 147/2024/NĐ-CP vừa được Chính phủ ban hành ngày 09/11/2024 (có hiệu lực từ 15/12/2024).
Theo đó, Điều 27, Nghị định 147/2024/NĐ-CP quy định đã cụ thể về điều kiện đối với trang thông tin điện tử, mạng xã hội trong nước phải đáp ứng các điều kiện về tổ chức, nhân sự; điều kiện về kỹ thuật.
Bên cạnh đó, hệ thống kỹ thuật thiết lập mạng xã hội phải có khả năng đáp ứng các yêu cầu sau:
Lưu trữ thông tin của người sử dụng dịch vụ từ Việt Nam khi đăng ký tài khoản mạng xã hội, bao gồm:
- Họ và tên, ngày tháng năm sinh, số điện thoại di động tại Việt Nam (hoặc số định danh cá nhân);
- Trường hợp người sử dụng dịch vụ là trẻ em (dưới 16 tuổi) thì cha, mẹ hoặc người giám hộ theo pháp luật dân sự của trẻ em đăng ký tài khoản bằng thông tin của cha, mẹ hoặc người giám hộ theo pháp luật dân sự của trẻ em và có trách nhiệm giám sát, quản lý nội dung trẻ em truy cập, đăng tải và chia sẻ thông tin trên mạng xã hội.
Thực hiện xác thực tài khoản của người sử dụng dịch vụ mạng xã hội bằng số điện thoại di động tại Việt Nam.
Chỉ trong trường hợp người sử dụng xác nhận không có số điện thoại di động tại Việt Nam, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội thực hiện xác thực tài khoản bằng số định danh cá nhân theo quy định của pháp luật về định danh và xác thực điện tử.
Trường hợp người sử dụng dịch vụ sử dụng tính năng livestream với mục đích thương mại, tổ chức, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ mạng xã hội thực hiện xác thực tài khoản bằng số định danh cá nhân theo quy định của pháp luật về định danh và xác thực điện tử.
Ngoài ra, bảo đảm chỉ những tài khoản đã xác thực mới được đăng tải thông tin (viết bài, bình luận, livestream) và chia sẻ thông tin trên mạng xã hội.
Nghị định 147/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2024.
Đây là nội dung mới so với quy định hiện hành tại Nghị định 72/2013/NĐ-CP quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ internet và thông tin trên mạng. Cụ thể, tại Điều 23, Nghị định 72/2013/NĐ-CP quy định về quản lý việc thiết lập trang thông tin điện tử, mạng xã hội có nêu rõ:
Báo điện tử dưới hình thức trang thông tin điện tử được thiết lập và hoạt động theo quy định của pháp Luật về báo chí.
Trang thông tin điện tử ứng dụng chuyên ngành được thiết lập và hoạt động theo quy định của pháp Luật chuyên ngành và các quy định có liên quan của Nghị định này.
Trang thông tin điện tử cá nhân, trang thông tin điện tử nội bộ phải tuân theo các quy định về đăng ký và sử dụng tài nguyên Internet và các quy định có liên quan tại Nghị định này.
Tổ chức, doanh nghiệp chỉ được thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, thiết lập mạng xã hội khi có Giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, Giấy phép thiết lập mạng xã hội.
Tổ chức, doanh nghiệp được cấp Giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, Giấy phép thiết lập mạng xã hội khi có đủ các Điều kiện sau đây:
- Là tổ chức, doanh nghiệp được thành lập theo pháp Luật Việt Nam có chức năng, nhiệm vụ hoặc đăng ký kinh doanh ngành nghề phù hợp với dịch vụ và nội dung thông tin cung cấp;
- Có nhân sự quản lý đáp ứng yêu cầu theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông;
- Đã đăng ký tên miền sử dụng để thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, mạng xã hội;
- Có đủ khả năng tài chính, kỹ thuật, tổ chức, nhân sự phù hợp với quy mô hoạt động;
- Có biện pháp bảo đảm an toàn thông tin và an ninh thông tin.
Giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, Giấy phép thiết lập mạng xã hội có thời hạn theo đề nghị của tổ chức, doanh nghiệp nhưng tối đa không quá 10 năm.
Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép thiết lập mạng xã hội.
Cục quản lý Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử - Bộ Thông tin và Truyền thông cấp phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp cho cơ quan báo chí, cơ quan ngoại giao và lãnh sự, tổ chức trực thuộc Trung ương, tổ chức tôn giáo hoạt động hợp pháp tại Việt Nam; tổ chức Chính phủ và phi chính phủ nước ngoài hoạt động hợp pháp tại Việt Nam; Sở Thông tin và Truyền thông và các cơ quan, tổ chức khác theo quy định của Bộ Thông tin và Truyền thông.
Sở Thông tin và Truyền thông cấp phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp cho tổ chức, doanh nghiệp không thuộc các đối tượng quy định tại Khoản 8 Điều này.
Bộ Thông tin và Truyền thông quy định cụ thể Điều kiện, quy trình, thủ tục cấp, sửa đổi, bổ sung, gia hạn, thu hồi, cấp lại Giấy phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, Giấy phép thiết lập mạng xã hội.
Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông quy định lệ phí cấp phép thiết lập trang thông tin điện tử tổng hợp, cấp phép thiết lập mạng xã hội.
Quy định mới trên cũng là một trong những giải pháp nhằm phòng tránh tình trạng lộ lọt thông tin của cá nhân, tổ chức sử dụng mạng xã hội. Liên quan đến vấn đề này, ngày 12/11, tại phiên chất vấn và trả lời chất vấn của Quốc hội liên quan đến nhóm vấn đề thứ 3 thuộc lĩnh vực thông tin và truyền thông.
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Duy Thanh (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Cà Mau) đã chất vấn Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng về việc Bộ TT&TT đã chuẩn bị các phương án nào để quản lý mạng xã hội (MXH) chống tin giả, tin sai sự thật.
Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng khẳng định, đây là vấn đề không chỉ ở Việt Nam mà mang tính toàn cầu. Bàn về một số giải pháp, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, đầu tiên là vấn đề hoàn thiện thể chế.
Theo Bộ trưởng Bộ TT&TT, trước đây, chúng ta mới quy định xử lý cá nhân sử dụng MXH khi đưa thông tin sai sự thật, tin giả. Mới đây, chúng ta đã đưa vấn đề xử lý các nền tảng MXH khi vi phạm luật pháp Việt Nam. Chúng ta cho rằng đây là trách nhiệm của quản lý nhà nước, nhưng thật ra trách nhiệm lớn là đối với các nền tảng xã hội.
Do đó, Bộ trưởng cho rằng, phải có trách nhiệm rà quét, tự động gỡ bỏ các thông tin sai sự thật, thông tin xấu độc.
Bên cạnh đó, chúng ta đang sống trong không gian mới là không gian số trong khoảng 10 năm trở lại đây nên vấn đề truyền thông để mọi người có kỹ năng số, biết sử dụng các nền tảng số, có khả năng đề kháng cho không gian số, đào tạo cho cả thế hệ tương lai (học sinh, sinh viên) là rất cần thiết.
Bộ TT&TT hiện đang tập trung vào 03 nhóm nội dung, trong đó, có việc khi người dân bị ảnh hưởng tin sai, xấu độc có nơi để phản ánh, giúp đỡ; Đưa vào vận hành trung tâm tin giả quốc gia và gần đây các địa phương hình thành trung tâm chống tin giả, sai sự thật ở địa phương.
Còn Đại biểu Quốc hội Trần Quốc Tuấn (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Trà Vinh) chất vấn, hiện nay tình trạng quảng cáo trực tuyến thường dựa vào những dữ liệu người dùng, đôi khi vi phạm quyền riêng tư và dữ liệu cá nhân. Điều này gây ra lo ngại về bảo mật thông tin cá nhân của người tiêu dùng khi sử dụng các dịch vụ hoặc truy cập vào các trang web.
Theo thống kê cho thấy, số lượng thông tin cá nhân, quyền riêng tư của người dùng bị đánh cắp trong 06 tháng đầu năm 2024 đã tăng 50% so với 06 tháng đầu năm 2023, gây bức xúc cho xã hội. Đại biểu yêu cầu, với vai trò là người đứng đầu ngành TT&TT, Bộ trưởng làm rõ các giải pháp để chủ động phối hợp phòng ngừa, ngăn chặn hiệu quả tình trạng nêu trên?
Trả lời chất vấn về vấn đề này, Bộ Trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng cho hay, có tình trạng nhà nhà thu thập thông tin cá nhân, mà không biết rằng thu thập thông tin cần xin phép, khi thu thập thông tin phải có hệ thống an toàn để bảo vệ thông tin không bị tấn công…
Để giải quyết tình trạng này, Bộ trưởng cho rằng, việc phổ biến Luật An toàn thông tin, Luật An ninh mạng, trách nhiệm của người thu thập thông tin bảo vệ dữ liệu, sử dụng đúng quy định của pháp luật… là câu chuyện lớn.
Năm 2023, 2024, Bộ TT&TT coi đây là việc trọng điểm và tổ chức nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra tại các đơn vị dễ để xảy ra lộ lọt thông tin cá nhân. Bộ cũng đã công bố những sai sót của các doanh nghiệp trên các phương tiện thông tin đại chúng, để nhắc nhở các doanh nghiệp tuân thủ đúng quy định của pháp luật.