Bệnh đậu mùa khỉ lây lan thế nào, triệu chứng và nguy hiểm ra sao?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính đến 22/5, ghi nhận ít nhất 92 ca đậu mùa khỉ và 28 trường hợp nghi nhiễm tại 12 quốc gia. Nó liên quan tới bệnh đậu mùa nhưng thường nhẹ hơn, có tỷ lệ tử vong khoảng 1%. Hầu hết các bệnh nhân sẽ hồi phục hoàn toàn trong vòng 2-4 tuần.

Bệnh đậu mùa khỉ là gì?

Bệnh đậu mùa khỉ là một bệnh hiếm gặp do virus đậu mùa khỉ, một phần cùng họ với bệnh đậu mùa gây ra, mặc dù thường ít nghiêm trọng hơn.

Thường xuất hiện ở những vùng xa xôi của Trung và Tây Phi, virus lần đầu tiên được phát hiện ở khỉ nuôi nhốt vào năm 1958. Trường hợp đầu tiên ở người được ghi nhận vào năm 1970.

Kể từ đó, đã có những trường hợp lẻ tẻ được báo cáo trên 10 quốc gia châu Phi, bao gồm Nigeria, quốc gia này đã trải qua đợt bùng phát lớn nhất được ghi nhận vào năm 2017, với 172 trường hợp nghi ngờ và 61 trường hợp được xác nhận. 3/4 số ca mắc là nam giới từ 21 đến 40 tuổi.

Các trường hợp bên ngoài châu Phi trước đây ít phổ biến hơn, và thường liên quan đến du lịch quốc tế hoặc động vật nhập khẩu. Các trường hợp trước đây đã được báo cáo ở Israel, Anh, Singapore và Mỹ, vào năm 2003, báo cáo 81 trường hợp liên quan đến chó đồng cỏ bị nhiễm bệnh từ động vật nhập khẩu.

Bệnh đậu mùa khỉ lây lan thế nào?

Bệnh đậu mùa ở khỉ lây lan khi ai đó tiếp xúc gần với người khác, động vật hoặc vật liệu bị nhiễm virus.

Virus có thể xâm nhập vào cơ thể qua da bị đứt gãy, đường hô hấp hoặc qua mắt, mũi và miệng.

Lây truyền từ người sang người thường xảy ra nhất qua các giọt bắn ở đường hô hấp, mặc dù thường phải tiếp xúc trực tiếp lâu dài. Trong khi đó, sự lây truyền từ động vật sang người có thể xảy ra qua vết cắn hoặc vết xước.

Bệnh đậu mùa khỉ thường không được coi là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, mặc dù nó có thể lây khi quan hệ tình dục.

Các triệu chứng là gì?

Các triệu chứng ban đầu của bệnh đậu mùa khỉ bao gồm sốt, nhức đầu, đau cơ, sưng tấy và đau lưng.

Bệnh nhân thường phát ban từ một đến ba ngày sau khi xuất hiện sốt, thường bắt đầu ở mặt và lan sang các bộ phận khác của cơ thể, chẳng hạn như lòng bàn tay và lòng bàn chân.

Phát ban, có thể gây ngứa dữ dội, sau đó trải qua một số giai đoạn trước khi quân đoàn đóng vảy và rụng.

Bệnh nhân mắc bệnh từ 2-4 tuần và thường tự khỏi.

Cách điều trị

Hiện chưa có phương pháp điều trị an toàn và được chứng minh cho bệnh đậu mùa khỉ, mặc dù hầu hết các trường hợp đều nhẹ.

Những người nghi nhiễm virus có thể được cách ly trong phòng áp suất âm và được các chuyên gia chăm sóc sức khỏe theo dõi bằng thiết bị bảo vệ cá nhân.

Tuy nhiên, vaccine phòng đậu mùa đã được chứng minh phần lớn hiệu quả trong việc ngăn chặn sự lây lan của virus. Các quốc gia bao gồm Vương quốc Anh và Tây Ban Nha hiện đang tiêm vaccine cho những người đã mắc bệnh này để giúp giảm các triệu chứng và hạn chế lây lan.

Mức độ nguy hiểm của đậu mùa khỉ

Các trường hợp mắc đậu mùa ở khỉ đôi khi có thể nghiêm trọng hơn, với một số trường hợp tử vong đã được báo cáo ở Tây Phi.

Tuy nhiên, các cơ quan y tế nhấn mạnh rằng chúng ta chưa có nguy cơ bùng phát dịch nghiêm trọng và rủi ro đối với người dân vẫn rất thấp.

“Trong khi các cuộc điều tra vẫn đang tiếp tục để xác định nguồn lây nhiễm, điều quan trọng cần nhấn mạnh là nó không lây lan dễ dàng giữa mọi người và phải có sự tiếp xúc cá nhân gần gũi với người có triệu chứng bị nhiễm bệnh", Colin Brown, giám đốc lâm sàng và các bệnh nhiễm trùng mới nổi tại UKHSA, cho biết.

Các cơ quan y tế ở Anh, Mỹ và Canada khuyến cáo những người bị phát ban mới hoặc lo lắng về bệnh đậu mùa khỉ cần liên hệ với đơn vị chăm sóc sức khỏe.

UKHSA nói thêm rằng cơ quan này đang tiếp cận và cung cấp lời khuyên cho bất kỳ trường hợp nào có thể tiếp xúc gần với ca bệnh và nhân viên y tế có thể đã tiếp xúc với bệnh nhân bị nhiễm bệnh.