Bí ẩn mộ cặp song sinh thời La Mã cổ đại
Các nhà khảo cổ tại Croatia đã khai quật được hài cốt của hai trẻ sơ sinh song sinh được chôn cùng nhau trong một ngôi mộ có niên đại từ thế kỷ I - II sau Công nguyên.

Hài cốt của hai em bé song sinh được chôn cùng nhau trong một ngôi mộ La Mã đã được tìm thấy gần Trogir, Croatia. Ảnh: creativecommons. |
Theo cổng thông tin Greekrepoter (Hy Lạp), phát hiện này diễn ra tại nghĩa trang Dragulin, gần thành phố cổ Tragurium (nay là Trogir, Croatia), mang đến cái nhìn hiếm hoi về tập tục mai táng trẻ sơ sinh và điều kiện y tế thời kỳ La Mã.
Cái chết bí ẩn và nghi lễ mai táng đặc biệt
Hai bộ hài cốt được đặt đối diện nhau trong cùng một huyệt mộ, cho thấy chúng được chôn cất cùng lúc. Các chuyên gia nhận định cặp song sinh này có thể đã qua đời do biến chứng khi sinh hoặc mắc bệnh từ sớm, phản ánh tỷ lệ tử vong trẻ sơ sinh cao trong xã hội cổ đại.
Xét nghiệm di truyền xác nhận rằng đây là một cặp song sinh khác trứng, gồm một bé trai và một bé gái, một phát hiện hiếm hoi trong các hồ sơ mai táng thời La Mã.
Vị trí chôn cất của hai bé trong nghĩa trang Dragulin làm dấy lên nhiều câu hỏi về phong tục tang lễ, đặc biệt tại một khu vực chịu ảnh hưởng sâu sắc của văn hóa Hy Lạp và La Mã. Tragurium vốn là một khu định cư của người Hy Lạp trước khi bị sáp nhập vào La Mã và vẫn giữ nhiều yếu tố văn hóa Hy Lạp cổ.
Trong xã hội Hy Lạp và La Mã, nghi thức chôn cất trẻ sơ sinh thường khác với người lớn. Người trưởng thành thường được hỏa táng hoặc chôn cất tại các nghĩa trang chính thức, trong khi trẻ sơ sinh đôi khi được mai táng trong khuôn viên nhà riêng hoặc các khu vực tư nhân.
Tại nghĩa trang Dragulin, các nhà khảo cổ đã phát hiện nhiều mộ trẻ em, bao gồm một số ngôi mộ mà thi thể được đặt bên trong các bình đất nung lớn, một tập tục phổ biến trong mai táng thời kỳ La Mã.
Việc cặp song sinh Tragurium được chôn cất theo cách đặc biệt cho thấy gia đình có thể đã dành sự quan tâm đặc biệt đến nghi thức mai táng, thách thức quan điểm trước đây rằng người La Mã xem nhẹ cái chết của trẻ sơ sinh.
Dấu vết bệnh tật và thiếu dinh dưỡng
Phân tích sinh thể học trên bộ hài cốt cho thấy dấu hiệu của các bệnh chuyển hóa nghiêm trọng như bệnh còi xương và bệnh scurvy (do thiếu vitamin C). Các nhà nghiên cứu tin rằng cặp song sinh này đã bị suy dinh dưỡng ngay từ trong bụng mẹ, có thể do tình trạng sức khỏe của người mẹ khi mang thai.
Phân tích đồng vị trong xương cho thấy chế độ ăn của người mẹ bao gồm các thực phẩm phổ biến thời La Mã như hải sản, lúa mì và lúa mạch. Việc phụ thuộc vào các sản phẩm biển và ngũ cốc phù hợp với mô hình dinh dưỡng Địa Trung Hải thời La Mã.
Những phát hiện này xác nhận rằng cặp song sinh nhận toàn bộ dưỡng chất từ người mẹ, thông qua nhau thai hoặc sữa mẹ.
Khả năng nhiễm độc chì
Các chuyên gia cũng đang xem xét liệu phơi nhiễm chì có phải là nguyên nhân góp phần gây ra các vấn đề sức khỏe của cặp song sinh hay không. Chì được sử dụng rộng rãi trong xã hội La Mã, xuất hiện trong đường ống nước, dụng cụ nấu ăn và mỹ phẩm.
Các nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng mức độ nhiễm chì trong dân cư La Mã cao hơn đáng kể so với các xã hội trước đó, đặc biệt tại các khu vực có hệ thống cơ sở hạ tầng La Mã phát triển.
Nhiễm độc chì có thể làm gián đoạn sự phát triển của thai nhi và suy yếu hệ miễn dịch, khiến trẻ nhỏ dễ mắc bệnh hơn. Mặc dù các nhà khoa học chưa tiến hành xét nghiệm hài cốt cặp song sinh Tragurium để xác định mức độ nhiễm chì, nhưng số lượng lớn các trường hợp rối loạn chuyển hóa trong cộng đồng này cho thấy đây có thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe dân cư thời kỳ đó.