Cẩm Thủy (Thanh Hóa): Đôi bờ sông Mã bị sạt lở nghiêm trọng, đâu là nguyên nhân?
Theo phản ánh của người dân: Thời gian qua, có nhiều tàu thuyền khai thác cát trên sông Mã đã gây ra tình trạng sạt lở, vì thế diện tích đất sản xuất của nhiều hộ dân đang dần bị thu hẹp, cuốn theo hoa màu của người dân xuống sông.
Sạt lở bờ sông Mã gây thiệt hại đến đất đai, hoa màu, nhà cửa đó là thực trạng đang diễn ra tại một số xã của huyện Cẩm Thủy (Thanh Hóa). Tình trạng này là do mưa lũ và khai thác cát trước đây của các mỏ cát gây ra sạt lở bờ bãi, ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của người dân ven sông.
Thời gian gần đây người dân dọc 2 bờ sông Mã thuộc xã Cẩm Vân và Cẩm Tân và khu vực thị trấn Cẩm Thủy huyện Cẩm Thủy đang phải đối mặt với nguy cơ mất đất canh tác. Nguyên nhân gây nên sạt lở, phần lớn là do khai thác cát của các mỏ cát thác quá mức cho phép, nở rộ diễn ra nhiều năm qua.
Những người dân sống lâu năm ở đây cho biết: Trước kia vùng đất này rộng lắm, đất lại màu mỡ, trồng ngô, khoai, mía rất xanh tốt, nhưng nay bị sạt lở đất gần hết. Nguyên nhân xảy ra sạt lở đất canh tác là do khai thác cát trước kia và trận mưa lũ vừa qua. Họ khai thác cát làm thay đổi dòng chảy gây nên xói lở, ăn sâu vào diện tích đất nông nghiệp. Có khu vực bị sạt lở vào gần đến nhà, nhiều cây cối trồng giữ bờ cũng bị dòng sông cuốn trôi. Chúng tôi chỉ mong Nhà nước không cấp phép cho mấy mỏ cát này nữa và kè đoạn sông bị sạt lở để giữ đất cho nhân dân canh tác và yên tâm sinh sống.
Trước tình hình sạt lở đất nông nghiệp dọc theo 2 bờ sông Mã đang diễn ra phức tạp, ngày 18/3/2017, Chi bộ thôn Vân Trai đã tổ chức Hội nghị Chi bộ kiến nghị UBND tỉnh về việc cấp bãi tập kết cát. Đến ngày 21/3/2017, có 73 hộ dân ký tên trong Hội nghị Công tác mặt trận thôn.
Hội nghị nêu rõ: “Trong một đoạn sông chưa đầy 1km mà có 3 mỏ cát là không hợp lý, làm ảnh hưởng đến môi trường sống của nhân dân. Việc khai thác, tập kết cát làm sạt lở đất nông nghiệp như diện tích bãi Gò thôn 12 Eo Lê, bãi Dài, bãi Vông thôn Vân Trai sạt lở ngày một lớn. Tại trạm bơm 4 phục vụ nước tưới cho bà con có nguy cơ sạt lở rất cao. Bến đò ngang Vân Trai không hoạt động được gây khó khăn cho nhân dân… Hội nghị đề nghị chính quyền các cấp thu hồi lại Quyết định cấp mỏ và dừng việc quy hoạch bãi tập kết cát tại đây để nhân dân trong vùng ổn định sản xuất.
Dư luận của chi bộ, đảng viên và nhân dân rất bất bình về việc khai thác cát của các mỏ. Người dân đã ký tên tập thể phản đối gia hạn mỏ cát, Đảng ủy- HĐND-UBND-MTTQ và các đoàn thể từ xã đến thôn đã tập trung giải quyết mới ổn định được tình hình. Nếu tiếp tục gia hạn khai thác mỏ cát thì tình hình phức tạp sẽ xảy ra, vì vậy UBND xã Cẩm Vân tha thiết đề nghị Sở TN&MT xem xét tham mưu cho UBND tỉnh ra quyết định đúng pháp luật và hợp lòng dân, để đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương xã Cẩm Vân.
Trước tình hình đó, UBND huyện Cẩm Thủy có Công văn số 666/UBND-TNMT gửi Sở TN&MT về việc tham gia ý kiến thăm dò đánh giá lại trữ lượng mỏ cát thuộc xã Cẩm Vân. Ý kiến của UBND huyện Cẩm Thủy là cử tri thôn Vân Trai và UBND xã Cẩm Vân đã có văn bản kiến nghị và tha thiết đề nghị các cơ quan chức năng có thẩm quyền xem xét không tiếp tục cho thăm dò đánh giá lại trữ lượng và gia hạn giấy phép khai thác cát tại mỏ cát trên địa bàn. Để đảm bảo tình hình an ninh trật tự, đảm bảo đời sống và sản xuất của nhân dân trên địa bàn xã Cẩm Vân. UBND huyện Cẩm Thủy không đồng ý tiếp tục gia hạn mỏ cát thuộc địa bàn xã Cẩm Vân.
Với thực trạng sạt lở nghiêm trọng tại đôi bờ sông Mã thuộc một số xã trên địa bàn huyện Cẩm Thủy làm ảnh hưởng nặng nề đến đời sống, sản xuất của người dân. Thiết nghĩ, đã đến lúc UBND tỉnh Thanh Hóa nên xem xét kỹ việc cấp phép khai thác cát, sỏi trên địa bàn để không ảnh hưởng đến đời sống của muôn dân.