Đất nước nhìn từ những chuyến bay
Làm báo thời đất nước đổi mới và hội nhập thi thoảng chúng tôi lại có dịp được tháp tùng các lãnh dạo Đảng và Nhà nước ta thăm hữu nghị các nước thuộc các châu lục. Mỗi chuyến đi là mỗi lần tích thêm kiến thức và sự hiểu biết về nền văn hóa các nước.
Chúng tôi tự hào về đất nước và dân tộc Việt Nam, một đất nước mà nửa đầu thế kỷ trước còn chưa có tên trên bản đồ thế giới, vậy mà hôm nay đất nước ấy không chỉ được cả thế giới khâm phục trong cuộc đấu tranh giành độc lập, tự do mà cả trong cuộc chiến chống đói nghèo, xây dựng đất nước hòa bình, ổn định và phát triển vượt bậc trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là uy tín ngày càng cao trên trường quốc tế.
"Chúng tôi đánh giá cao vị thế của Việt Nam"
Đó là lời khẳng định của Thủ tướng Ôxtrâylia Kêvinrát, với giới báo chí Việt Nam tháp tùng Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng thăm Ôxtrâylia và các phóng viên nước chủ nhà trong cuộc họp báo chiều ngày 13/10/2008.
Không phải ngẫu nhiên hoặc xã giao mà ông đã đưa ra lời nhận xét như thế mà đó là lời nhận xét có trách nhiệm của Thủ tướng Kêvinrát khi ông trả lời câu hỏi của một nhà báo: "Ngài đánh giá như thế nào về Việt Nam cũng như mối quan hệ Việt Nam và Ôxtrâylia?", Thủ tướng Kêvinrát nói: Không phải bây giờ mà từ nhiều năm nay chúng tôi luôn theo sát những bước tiến của Việt Nam. Sau nhiều năm nỗ lực vượt qua các khó khăn và thử thách, Việt Nam như một hình mẫu của một quốc gia đang phát triển theo chiều hướng tích cực. Giờ đây Việt Nam đã trở thành một quốc gia có số dân lớn trên thế giới, chẳng bao lâu dân số Việt Nam sẽ tăng lên tới 100 triệu người. Theo thời gian Việt Nam đã và đang là một quốc gia có vị thế cao trên trường quốc tế.
Chúng tôi đánh giá cao những thành tựu của Việt Nam sau hơn 20 năm đổi mới và bày tỏ tin tưởng Việt Nam sẽ nhanh chóng vượt qua những khó khăn kinh tế tạm thời hiện nay, tiếp tục kiềm chế thành công lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội và tăng trưởng bền vững. Tôi cũng xin chúc mừng những thành tựu trong công tác đối ngoại của Việt Nam, đặc biệt là việc Việt Nam đang đảm nhiệm tốt vai trò Ủy viên không Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc nhiệm kỳ 2008-2009.
"Chúng tôi bày tỏ sự khâm phục các bạn Việt Nam"
Kết thúc cuộc họp báo ở tòa nhà Quốc hội Ôxtrâylia, ngồi trên xe để trở về khách sạn, đêm ấy trong một không gian yên tĩnh ở thủ đô Canbenra, tự nhiên tôi liên tưởng đến một câu chuyện khác mà cánh báo chí chúng tôi ghi nhận được khi tháp tùng Thủ tướng nước ta thăm chính thức nước Cộng hòa Nam Phi, nằm cách xa nước ta gần chục múi giờ.
Câu chuyện ấy chúng tôi ghi được tại diễn đàn doanh nghiệp giữa 2 nước Việt Nam - Nam Phi. Theo chương trình được in sẵn phát cho các đại biểu thì người đọc diễn văn khai mạc là ông Bộ trưởng Phủ Tổng thống Nam Phi, tiếp sau là phát biểu của Thủ tướng nước ta. Chương trình là vậy nhưng vừa bước lên bục để khai mạc diễn đàn doanh nghiệp 2 nước, ông Bộ trưởng Phủ Tổng thống Nam Phi với cử chỉ thật thân thiện đã mở đầu những câu chuyện biểu lộ tình cảm cá nhân ông cũng như những nhà lãnh đạo và nhân dân Nam Phi với Việt Nam: "Những điều tôi nói dưới đây là từ trái tim tôi về đất nước và con người Việt Nam". Cả hội trường im lặng, dường như quá xúc động, ông Bộ trưởng cũng tạm im lặng trong ít phút.
Vẫn là những lời ấm áp và chân tình, ông diễn giải tiếp: "Các bạn có biết, ý nghĩa của cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân cũ và mới với Cộng hòa Nam Phi quan trọng như thế nào không? Khi mà chúng tôi trải qua bao khó khăn, đôi lúc tưởng chừng không thấy ánh sáng ở cuối đường hầm, nhưng chính trong thời điểm cam go ấy, chúng tôi đã nhận được sự cổ vũ từ cuộc đấu tranh của nhân dân Việt Nam.
Còn nhớ, lúc đó Chủ tịch Đảng của chúng tôi đi thăm Việt Nam, hội đàm với các nhà lãnh đạo Đảng và Nhà nước Việt Nam, khi trở về Nam Phi, chúng tôi đã có sự thay đổi rất lớn về tư duy chính trị. Với chúng tôi, những người đã trải qua thời điểm ấy, chúng tôi không thể quên sự đóng góp to lớn của nhân dân Việt Nam đối với hòa bình thế giới nói chung và Nam Phi nói riêng.
Giờ đây, trên mảnh đất Nam Phi đã được giải phóng, chúng tôi vui mừng được đón đoàn đại biểu Chính phủ Việt Nam đến thăm. Tôi xin đề nghị với ngài Thủ tướng ngày mai khi hội đàm với Tổng thống nước chúng tôi, ngài hãy nhìn thẳng vào khuôn mặt ông ấy và hãy để ý khi ông ấy cười. Lúc đó, chắc chắn ngài sẽ thấy Tổng thống của chúng tôi bị gẫy một chiếc răng. Ngài hãy hỏi ông ấy rằng: "Làm sao Tổng thống bị gẫy chiếc răng cửa?". Tôi đảm bảo chắc chắn ông ấy sẽ trả lời: "Tôi bị gẫy răng cửa do Cảnh sát Anh dùng dùi cui đánh khi tham gia vào cuộc biểu tình phản đối cuộc chiến tranh ở Việt Nam của đế quốc Mỹ hồi còn là sinh viên du học tại Vương quốc Anh năm 1966".
Đã gần 40 năm trôi đi, giờ đây trên cương vị là người đứng đầu Nhà nước Nam Phi, nhiều người khuyên Tổng thống nên làm lại chiếc răng đã bị Cảnh sát Anh đánh gẫy song ông không chịu, bởi lẽ ông coi đó là một kỷ niệm, là tình cảm mà ông đã lưu giữ và dành cho Việt Nam.
Kết quả của một Việt Nam đổi mới
Quả thực nếu chỉ ở trong nước, hàng ngày phải đối mặt với nỗi lo thường nhật, nhiều người trong số chúng ta còn có sự ngờ vực rằng Việt Nam đã thoát khỏi danh sách các nước nghèo nhất thế giới chưa?... Xin thưa, nếu ai chưa một lần theo các chuyến bay để đến với những vùng quê cùng cảnh ngộ như ta thì chưa thể thấy hết kết quả và ý nghĩa to lớn của công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo. Điều đó xem ra rất đúng khi chúng tôi được tháp tùng Thủ tướng sang thăm 3 nước Đông Âu (Liên bang Nga, Bêlarút và Bungary) vào mùa thu năm Canh Thìn.
Tại chuyến tháp tùng đó, điều mà tôi tham vọng tìm hiểu là sau khi các nước xã hội chủ nghĩa ở các nước Đông Âu sụp đổ, đời sống kinh tế, xã hội của họ ra sao? Mặc dù thời gian lưu lại ở mỗi quốc gia này chỉ vẻn vẹn 3 đến 4 ngày, song những gì cánh báo chí Việt Nam ghi nhận được tại đây xem ra thật thú vị và bổ ích cho cái nhìn và đánh giá trở lại Việt Nam ta. Dịp ấy, sau khi hoàn tất công việc của chuyến thăm hữu nghị chính thức Liên bang Nga, cánh báo chí chúng tôi tiếp tục tháp tùng Thủ tướng sang thăm nước Cộng hòa Bêlarút.
Theo sắp xếp của bạn, đoàn tùy tùng, trong đó có báo chí, được ăn ở tại khách sạn Tháng Mười nằm cạnh Dinh Tổng thống nước chủ nhà. Nhìn bề ngoài đó là một khách sạn sắp xếp vào loại bề thế, nhưng khi nhập phòng thì mới thấy các thiết bị ở đây cũ và lạc hậu làm sao. Tivi trang bị cho các phòng ở vào thời điểm đó vẫn là loại Neptun, vỏ gỗ do Ba Lan sản xuất từ thập niên 60 thế kỷ trước, không thể xem rõ hình. Chỉ nhìn vào vài chi tiết vụn vặt như thế, mấy anh em phóng viên chúng tôi chỉ biết nói với nhau rằng, thế mới biết Việt Nam mình đổi mới nhanh.
Cũng ở Bêlarút, trong khuôn khổ của chuyến thăm đã diễn ra diễn đàn doanh nghiệp 2 nước. Tại đó, sau khi nghe bài phát biểu của Thủ tướng nước ta, nhiều nhà doanh nghiệp nước bạn bị bất ngờ rằng, chỉ sau gần 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới mà Việt Nam đã thu hút được hàng ngàn dự án đầu tư nước ngoài, khiến các nhà doanh nghiệp nước chủ nhà ngạc nhiên và nói với nhau là Việt Nam đang đi đúng hướng và cần phải có sự hợp tác tích cực với họ