Rau “bình dân” nhưng nhiều dưỡng chất vượt trội
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), trong bảng xếp hạng 41 loại rau quả có giá trị dinh dưỡng cao nhất thế giới, cải xoong (watercress) đứng ở vị trí số một. Loại rau này chứa hàm lượng lớn vitamin A, C, K cùng các chất chống oxy hóa mạnh như lutein, beta-carotene và hợp chất phenethyl isothiocyanate – được cho là có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư trong một số nghiên cứu bước đầu.
Không chỉ ở Mỹ hay châu Âu, tại Việt Nam, cải xoong được trồng phổ biến ở các vùng có nguồn nước sạch như Lâm Đồng, Đà Lạt, Hòa Bình, Vĩnh Phúc. Rau thường được dùng để nấu canh, xào tỏi hoặc ăn kèm thịt bò, cá, tôm. Người dân vẫn gọi đây là “rau của người nghèo”, vì chỉ vài chục nghìn đồng đã đủ cho cả nhà một bữa rau xanh bổ dưỡng.
Một nghiên cứu công bố trên BMC Cancer năm 2024 cho thấy nhóm phụ nữ Việt Nam ăn nhiều rau xanh đậm, đậu-hạt và trái cây có nguy cơ mắc ung thư vú thấp hơn hẳn nhóm ăn ít rau. Tuy không chỉ rõ loại rau cụ thể, nhưng kết quả này củng cố vai trò quan trọng của rau xanh đậm – trong đó cải xoong là đại diện tiêu biểu.
Theo chuyên gia dinh dưỡng, các chất chống oxy hóa trong cải xoong có thể giúp trung hòa gốc tự do, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương DNA – một trong những nguyên nhân hình thành ung thư. Ngoài ra, lượng vitamin K dồi dào trong cải xoong còn giúp cải thiện sức khỏe xương khớp và tim mạch.
“Chống bệnh K” không có nghĩa là “thuốc chữa”
Tuy nhiên, các nhà khoa học khẳng định: không có một loại rau nào có thể “chống ung thư tuyệt đối”. Cải xoong có thể hỗ trợ phòng ngừa nhờ tác dụng chống oxy hóa và tăng cường sức đề kháng, nhưng muốn giảm nguy cơ mắc bệnh, con người vẫn cần duy trì chế độ ăn cân đối, vận động đều đặn, tránh rượu bia và thuốc lá.
Điều đáng lưu ý là cải xoong là loại rau thủy sinh, thường mọc ở ao hồ hoặc mương nước, nếu trồng không đảm bảo dễ nhiễm khuẩn hoặc ký sinh trùng. Vì vậy, người tiêu dùng nên chọn mua ở nơi uy tín, rửa sạch, ngâm nước muối loãng hoặc chần sơ qua nước sôi trước khi sử dụng.
Hiện nay, cải xoong được bán phổ biến ở các chợ truyền thống và siêu thị, giá dao động khoảng 8.000 – 12.000 đồng/bó tùy vùng. Nhiều gia đình ở miền Nam thường dùng rau này để nấu canh thịt bằm, trong khi người miền Bắc thích ăn cải xoong luộc hoặc xào tỏi.
Từ loại rau bình dị, cải xoong đang được nhắc đến như “siêu thực phẩm” tự nhiên của Việt Nam. Dù chưa thể khẳng định đây là “loại rau chống bệnh K tốt nhất thế giới”, nhưng rõ ràng, việc duy trì thói quen ăn nhiều rau xanh, đặc biệt là rau xanh đậm như cải xoong – là cách đơn giản và hiệu quả để bảo vệ sức khỏe.
Tóm lại, cải xoong là món quà quý từ thiên nhiên, giá rẻ nhưng mang lại nhiều lợi ích cho cơ thể. Ăn rau xanh mỗi ngày không chỉ giúp tăng sức đề kháng mà còn góp phần giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính, trong đó có ung thư. Điều quan trọng là phải ăn đúng cách, đa dạng thực phẩm và duy trì lối sống lành mạnh – đó mới là “bí quyết vàng” để phòng bệnh K hiệu quả.
