Vì sao năm nay có hai tháng 2 âm lịch?
Năm Quý Mão 2023 được tính là năm nhuận và năm nay có tới hai tháng 2 âm lịch. Dựa vào cơ sở nào để tính là điều mà nhiều người tìm hiểu.
Vì sao năm 2023 có hai tháng 2 âm lịch?
Nếu trong năm có nhiều tháng Âm lịch không chứa trung khí thì ta lấy tháng đầu tiên không có trung khí sau Đông chí làm tháng nhuận.
Sau 3 năm tính theo Âm lịch sẽ có một tháng dư. Tháng dư được thêm vào năm nhuận được gọi là tháng nhuận, để năm Âm lịch và Dương lịch không sai nhau nhiều.
Không giống như cách tính năm nhuận theo Dương lịch (lịch Gregory), năm nhuận tính theo Âm lịch có cách tính tương đối phức tạp, nhất là phần tính tháng nhuận.
Đối với cách tính của lịch âm, theo tính toán của người xưa, cứ 19 năm lại có một lần cách 2 năm thêm một tháng nhuận. Như vậy sẽ dư ra 7 tháng nhuận, được đặt vào các năm thứ 3, 6, 9 hoặc 11, 14, 17, 19 của chu kỳ 19 năm.
Về cách tính tháng nhuận Âm lịch - tức là tháng được lặp lại để năm nhuận có 13 tháng. Theo các chuyên gia, tháng nào không có trung khí thì tháng đó có thể dùng làm tháng nhuận. Nếu trong năm có nhiều tháng Âm lịch không chứa trung khí thì chúng ta lấy tháng đầu tiên không có trung khí sau Đông chí làm tháng nhuận. Tháng Giêng và tháng Chạp là ngoại lệ, không bao giờ nhuận.
Do năm nay tháng 2 Âm lịch thỏa mãn các điều kiện trên, nên theo quy ước được lặp lại làm tháng nhuận.
Tháng nhuận của năm 2023 rơi vào tháng 2. Như vậy năm 2023 sẽ có hai tháng 2.
Năm nhuận là gì? Vì sao có năm nhuận?
Năm có 366 ngày trong Dương lịch và 13 tháng theo âm lịch theo chu kỳ 4 năm lặp lại một lần được gọi là năm nhuận.
Trái đất mất 365 ngày và 6 giờ để quay một vòng quanh mặt trời, năm bình thường thì chỉ mất 365 ngày và thừa 6 giờ nên chu kỳ 4 năm sẽ thừa đến 24 giờ, đều này là nguyên nhân hình thành năm nhuận Dương lịch.
Còn đối với năm âm lịch, do sự chênh lệch với năm dương lịch quá nhiều, để một năm âm lịch được vừa tròn một tuần trăng, vừa không lệch với thời tiết của 4 mùa thì cứ mỗi 3 năm âm lịch người ta phải thêm 1 tháng vào để cân bằng lại.
Tuy nhiên do năm dương lịch vẫn còn quá nhanh so với âm lịch nên cứ 19 năm người ta lại có một lần cách 2 năm thêm 1 tháng nhuần.
Tính năm nhuận dương lịch
Cứ 4 năm thì sẽ có 1 tháng 2 chỉ có 29 ngày, những năm này sẽ được gọi là năm nhuận dương lịch. Năm nhuận dương lịch là năm chia hết cho 4 và những năm tròn thế kỷ buộc phải chia hết cho 400.
Do năm 2020 đã là năm nhuận dương lịch cho nên năm 2023 không phải là năm nhuận dương lịch nữa cho nên tháng 2/2023 chỉ có 28 ngày.
Tính năm nhuận âm lịch
Người ta lấy năm dương lịch muốn tính chia cho 19, nếu chia hết hoặc có 1 số dư trong số những số sau: 3, 6, 9, 11, 14, 17 thì năm âm lịch đó sẽ có 1 tháng nhuận.
Ví dụ: Muốn biết năm âm lịch 2023 có nhuận không chúng ta làm phép chia, lấy 2023:19= 106 dư 9, do đó năm 2023 là năm nhuận theo âm lịch.