Các vật dụng quen thuộc trong căn bếp, nếu không được vệ sinh và thay mới đúng cách, có thể trở thành nguồn ẩn chứa độc tố nguy hiểm.
Nhiều nghiên cứu y tế cho thấy, thói quen duy trì và tái sử dụng một loại đũa trong thời gian dài chính là một trong những nguyên nhân âm thầm đưa chất gây ung thư xâm nhập vào cơ thể.
Điều đáng lo ngại, đây lại là thói quen phổ biến của nhiều gia đình, vô tình khiến sức khỏe bị đe dọa từng ngày.
Đũa tre, gỗ: Môi trường lý tưởng cho nấm mốc
Theo các báo cáo y tế từng được ghi nhận, đã có những trường hợp cả gia đình tại Đài Loan mắc ung thư chỉ vì thói quen sử dụng đũa tre, gỗ bị mốc trong thời gian dài. Nguyên nhân chính đến từ độc tố aflatoxin, vốn là một trong những chất có khả năng gây ung thư cực mạnh, đặc biệt là ung thư gan.
Bác sĩ Nghiêm Tông Hải, chuyên gia thận học tại Trung Quốc, lý giải đũa làm từ tre hoặc gỗ có đặc tính hút ẩm mạnh. Trong môi trường ẩm ướt, chúng dễ bị nấm mốc xâm nhập và sinh ra độc tố aflatoxin. Khi tích tụ lâu ngày trong cơ thể, aflatoxin có thể gây tổn thương tế bào gan, dẫn tới viêm gan, xơ gan và làm tăng nguy cơ ung thư.
Đáng lo ngại hơn, chất độc này thường bám chặt vào các khe nhỏ, rãnh li ti trên bề mặt đũa. Dù được rửa kỹ bằng nước rửa chén, nguy cơ tồn dư vẫn cao vì không thể loại bỏ hoàn toàn. Điều này biến những chiếc đũa tưởng chừng vô hại thành “ổ chứa độc tố” ngay trên bàn ăn gia đình.
Các chuyên gia nhấn mạnh, giải pháp an toàn nhất chính là định kỳ thay mới đũa thay vì giữ lại quá lâu. Thời gian khuyến nghị nên thay đũa là từ 3-6 tháng, tùy vào tần suất sử dụng.
Kết quả kiểm nghiệm bất ngờ
Không chỉ nấm mốc, đũa còn có thể tích tụ một lượng lớn vi khuẩn gây hại. Một khảo sát của giảng viên Khoa Dinh dưỡng và Sức khỏe, phối hợp cùng truyền thông thực hiện đã chỉ ra kết quả đáng lo ngại.
Nhóm nghiên cứu tiến hành thử nghiệm 4 loại đũa phổ biến: tre, gỗ, sứ và inox. Sau khi rửa sạch, sấy khô bằng máy và kiểm tra lượng vi khuẩn tồn dư, kết quả cho thấy:
Đũa tre, gỗ và sứ đều có lượng vi khuẩn vượt xa tiêu chuẩn an toàn.
Chỉ có đũa inox đáp ứng mức vi khuẩn trong ngưỡng cho phép.
Kết quả này khiến nhiều người giật mình bởi đũa sứ vốn được xem là sạch sẽ, bền đẹp nhưng thực tế lại vẫn tồn tại nhiều vi khuẩn bám dính. Trong khi đó, inox nhờ bề mặt trơn nhẵn, khó bám cặn thức ăn và không bị nấm mốc, nên an toàn hơn hẳn.
Bên cạnh việc lựa chọn chất liệu đũa, cách vệ sinh và bảo quản cũng quyết định đến độ an toàn khi sử dụng. Các bác sĩ khuyến nghị:
- Sau mỗi lần dùng, nên rửa đũa bằng nước nóng pha chút chất tẩy rửa nhẹ, sau đó lau khô ngay.
- Tránh để đũa trong tình trạng ẩm ướt, ngâm lâu trong nước hoặc cắm trong ống đũa không thoát nước.
- Đũa có hoa văn, rãnh nhỏ hoặc sơn màu sặc sỡ cũng nên hạn chế sử dụng, bởi các chi tiết này dễ giữ lại cặn thức ăn và hóa chất, tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển.
- Thường xuyên khử trùng đũa bằng cách đun sôi hoặc hấp nhiệt độ cao.
Các chuyên gia nhấn mạnh, đũa là vật dụng tiếp xúc trực tiếp với thức ăn hàng ngày. Nếu không được vệ sinh và bảo quản đúng cách, chúng có thể trở thành nguồn lây nhiễm vi khuẩn và độc tố.
Thay đổi thói quen nhỏ trong việc lựa chọn và chăm sóc đôi đũa, mỗi gia đình có thể chủ động giảm nguy cơ bệnh tật, đặc biệt là các bệnh về gan.
