Bệnh nhân qua đời vì COVID-19, thi thể được xử lý thế nào?

Những ngày qua, dịch COVID-19 hoành hành trên toàn cầu trong đó có Việt Nam. Hiện tại, nhiều địa phương trên cả nước đang khẩn trương công tác tiêm phòng nhằm giảm thiểu rủi ro do dịch bệnh. Bên cạnh các thông tin về việc phòng chống dịch, không ít người dân cũng bày tỏ thắc mắc: Người tử vong vì COVID-19, thi thể được xử lý thế nào?

Theo công bố của tổ chức y tế, COVID-19 được xếp vào bệnh truyền nhiễm nhóm A, do vậy quy trình xử lí thi thể người tử vong vì COVID-19 có những quy chuẩn riêng.

Mới đây trên trang thông tin chính thức của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC) vừa đăng tải nội dung giải đáp thắc mắc cho người dân.

Cụ thể, về thời hạn hỏa táng, mai táng với các trường hợp mắc COVID-19 tử vong được thông tin như sau: "Theo quy định tại Điều 18 Luật Phòng chống bệnh truyền nhiễm, người mắc bệnh truyền nhiễm hoặc bị nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm nhóm A tử vong thì thi thể phải được diệt khuẩn và tổ chức mai táng trong thời hạn 24 giờ.

Riêng với COVID-19, Bộ Y tế hướng dẫn, thi hài nhiễm COVID-19 phải được hỏa táng, chỉ mai táng khi không thực hiện được việc hỏa táng. Đồng thời phải được khâm liệm càng sớm càng tốt và hỏa táng hoặc mai táng trong vòng 24 giờ kể từ khi tử vong".

Về quy trình xử lý thi hài được thực hiện ra sao, trang thông tin của HCDC cho biết: "Đối với trường hợp tử vong tại cơ sở khám chữa bệnh, thi hài sẽ được xử lý theo Quyết định 5188/QĐ-BYT, ngay sau khi người nhiễm hoặc nghi ngờ nhiễm COVID-19 tử vong để hạn chế lây nhiễm trong quá trình xử lý. Quá trình khâm liệm tuân theo quy trình đặc biệt với bệnh dịch nguy hiểm.

Thực hiện khâm liệm càng sớm càng tốt. Việc khâm liệm phải được thực hiện tại nhà tang lễ bệnh viện, hạn chế tối đa số người tham gia khâm liệm. Người trực tiếp tham gia khâm liệm thực hiện phòng hộ cá nhân và rửa sạch tay bằng xà phòng. Tuyệt đối không để người nhà người bệnh thăm viếng trong suốt thời gian lưu giữ cho tới khi khâm liệm xong.

Đặc biệt, hạn chế người vào viếng. Những ai vào viếng phải mang khẩu trang, không đụng chạm vào quan tài và vệ sinh tay bằng dung dịch cồn sau khi viếng. Ngoài ra, phải vận chuyển thi hài thẳng tới nơi hỏa táng hoặc nơi chôn (trong trường hợp tại tỉnh/thành nơi chuyển thi hài tới không có nơi hỏa táng) theo kế hoạch đã thống nhất với Trung tâm kiểm soát bệnh tật địa phương. Chuyển thi hài bằng xe ô tô chuyên dụng thẳng tới nơi hỏa táng hoặc nơi chôn. Người nhà người bệnh không được lên xe chuyển thi hài.

Đối với trường hợp tử vong tại cộng đồng, thi hài được xử lý theo quy định tại Quyết định 2233/QĐ-BYT. Ngay sau khi có người tử vong do nhiễm COVID-19 tại cộng đồng, cần phải gọi điện thông báo chính quyền, cơ quan y tế địa phương để được tư vấn, hỗ trợ xử lý thi hài. Cần phải hạn chế người không có nhiệm vụ vào khu vực có người tử vong do nhiễm COVID-19, trừ nhân viên y tế và người tham gia xử lý thi hài. Quy trình xử lý cũng phải đảm bảo phòng chống lây nhiễm".

Về phương thức thanh toán chi trả: "Theo thông tư 32/2012/TT-BTC ngày 29/02 năm 2012 về Quy định chế độ, quản lý và sử dụng kinh phí đối với người bị áp dụng biện pháp cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế, tại khoản 5, điều 2 ghi rõ: Trường hợp người bị áp dụng biện pháp cách ly y tế tử vong thì được miễn phí chi phí cho việc bảo quản, quàn ướp, mai táng, di chuyển thi thể, hài cốt theo quy định của pháp luật về phòng, chống bệnh truyền nhiễm.

Mức chi theo thực tế phát sinh trên cơ sở hóa đơn, chứng từ hợp lệ đảm bảo theo đúng các quy định về chuyên môn y tế của việc bảo quản, quàn, ướp, mai táng, di chuyển thi thể, hài cốt do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành. Và trách nhiệm chi trả quy định tại điều 4 quy định CƠ SỞ CÁCH LY Y TẾ CÓ TRÁCH NHIỆM BẢO ĐẢM KINH PHÍ để thực hiện đầy đủ chế độ cho người bị áp dụng biện pháp cách ly y tế quy định tại các khoản 1, 2, 5 và 6 Điều 2 Thông tư này.

Theo nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15/3/2021 Quy dịnh chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội, tại điều 14 quy định về hỗ trợ chi phí mai táng, cụ thể: Hộ gia đình có người chết, mất tích do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, tai nạn giao thông, tai nạn lao động nghiêm trọng hoặc các lý do bất khả kháng được xem xét hỗ trợ chi phí mai táng với mức tối thiểu bằng 50 lần mức chuẩn trợ giúp xã hội theo quy định tại khoản 2 điều 4 nghị định này; Cơ quan, tổ chức, cá nhân tổ chức mai táng cho người chết quy định tại khoản 1 Điều này do không có người nhận trách nhiệm tổ chức mai táng thì được xem xét, hỗ trợ chi phí mai táng theo chi phí thực hiện, tối thiểu bằng 50 lần mức chuẩn trợ giúp xã hội quiy định tại khoản 2 Điều 4 nghị định này".

Giải đáp thắc mắc đơn vị nào thực hiện hỏa táng, mai táng, trang thông tin HCDC ghi rõ: "Theo công văn 480/TTKSBT/SKMT-YTTH ngày 28/02/2020 về hướng dẫn quản lý chất thải y tế và xử lý thi hài bệnh nhân tử vong do mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi-rút Corona (COVID-19), trong đó giao Công ty TNHH Môi trường đô thị thực hiện hỏa táng, mai táng thi hài nhiễm nCoV theo hướng dẫn xử lý thi hài bệnh nhân tử vong do mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của vi-rút Corona".