Theo dự thảo Nghị định hướng dẫn việc lấy ý kiến nhân dân về thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính, Bộ Nội vụ đề xuất, trường hợp thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp tỉnh thì UBND tỉnh tổ chức lấy ý kiến hộ gia đình ở tất cả các đơn vị hành chính cấp xã thuộc đơn vị hành chính cấp tỉnh đó. Nếu thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới và đổi tên đơn vị hành chính cấp xã thì UBND cấp tỉnh tổ chức lấy ý kiến hộ gia đình ở đơn vị hành chính cấp xã đó.
UBND xã tổ chức lấy ý kiến nhân dân bằng hình thức phát Phiếu lấy ý kiến hộ gia đình theo mẫu quy định. Cấp xã sẽ tổ chức phát phiếu lấy ý kiến đến từng hộ gia đình bằng các hình thức phù hợp với điều kiện cụ thể của địa phương, bảo đảm quy định của pháp luật về thực hiện dân chủ ở cơ sở.
Về trình tự lấy ý kiến, Bộ Nội vụ đề xuất sẽ trải qua 4 bước:
Bước 1: Sau khi xây dựng đề án, UBND cấp tỉnh có văn bản kèm theo mẫu Phiếu lấy ý kiến, tài liệu lấy ý kiến gửi UBND cấp xã; chỉ đạo, hướng dẫn UBND cấp xã tổ chức lấy ý kiến nhân dân theo từng thôn, tổ dân phố.
Bước 2: Trong thời gian 60 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản của UBND cấp tỉnh, UBND cấp xã hoàn thành việc lấy ý kiến nhân dân.
Bước 3: Trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ ngày hoàn thành việc lấy ý kiến, UBND cấp xã tổng hợp và lập báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân trên địa bàn gửi HĐND cùng cấp và UBND cấp tỉnh.
Bước 4: Trong thời gian 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân của UBND cấp xã, UBND cấp tỉnh tổng hợp và lập báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân trên địa bàn gửi đến HĐND cấp tỉnh.
Sau quá trình lấy ý kiến, báo cáo kết quả lấy ý kiến nhân dân phải thể hiện tổng số hộ gia đình trên địa bàn, số hộ gia đình tham gia lấy ý kiến, số hộ gia đình đồng ý, số hộ gia đình không đồng ý, các ý kiến khác (nếu có).
Ngoài ra, Bộ Nội vụ đề xuất, kết quả lấy ý kiến đạt trên 50% tổng số hộ gia đình trên địa bàn (tính theo từng đơn vị hành chính cấp xã) tán thành thì cơ quan xây dựng đề án tiếp tục hoàn thiện đề án và gửi HĐND ở các đơn vị hành chính có liên quan để lấy ý kiến. Trường hợp chưa đạt 50% thì UBND cấp tỉnh chỉ đạo tổ chức tuyên truyền, thuyết phục, vận động và tiếp thu những ý kiến xác đáng của nhân dân để hoàn thiện Đề án, bảo đảm đạt tỷ lệ tán thành của nhân dân theo quy định.
