Việc mang thai và sinh con là một hành trình đầy kỳ diệu nhưng cũng tiềm ẩn không ít rủi ro đối với người mẹ. Mới đây, thông tin nữ diễn viên Lê Hiền Hạnh qua đời sau khoảng 1 giờ sinh con đầu lòng đã khiến cộng đồng không khỏi bàng hoàng và đau xót.
Chồng của nữ diễn viên đã thông báo tin buồn và cho biết vợ lên cơn co giật và ngưng tim chỉ khoảng 1 tiếng sau khi sinh. Dù được cấp cứu ngay sau đó nhưng nữ diễn viên vẫn rơi vào hôn mê sâu, rồi không qua khỏi.
Vụ việc thương tâm này một lần nữa đặt ra câu hỏi về những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra trong hoặc sau khi sinh con - giai đoạn tưởng như đã “an toàn” khi mẹ tròn con vuông. Tuy nhiên, thực tế y học cho thấy, có những biến chứng hậu sản có thể tiến triển nhanh chóng và đe dọa tính mạng người mẹ nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.
Những biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra sau sinh
Sau sinh, cơ thể người mẹ phải trải qua nhiều thay đổi đột ngột cả về thể chất lẫn sinh lý. Nếu quá trình này không diễn ra thuận lợi, một số biến chứng nghiêm trọng có thể xảy ra, trong đó bao gồm:
Băng huyết sau sinh: Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở phụ nữ sau sinh. Băng huyết có thể do tử cung không co hồi tốt, tổn thương đường sinh dục, hoặc rối loạn đông máu. Nếu không cầm máu kịp thời, sản phụ có thể mất máu nhanh chóng, dẫn đến sốc và tử vong.
Tắc mạch ối: Là biến chứng hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm. Khi nước ối, tế bào thai nhi hoặc các mảnh vụn xâm nhập vào hệ tuần hoàn của người mẹ, có thể gây ra phản ứng miễn dịch dữ dội, dẫn đến suy hô hấp, trụy tim, đông máu nội mạch lan tỏa và tử vong trong thời gian ngắn.
Thuyên tắc phổi: Huyết khối hình thành trong tĩnh mạch (thường là chân) có thể di chuyển lên phổi, gây tắc mạch phổi. Biểu hiện thường là khó thở đột ngột, đau ngực, tụt huyết áp, ngừng tim. Đây là biến chứng cấp cứu, cần can thiệp y tế ngay lập tức.
Co giật do tiền sản giật - sản giật: Những phụ nữ có tiền sử tăng huyết áp thai kỳ, protein niệu hoặc phù nề có nguy cơ bị sản giật - tình trạng co giật toàn thân có thể kèm mất ý thức, gây tổn thương não, tim mạch và tử vong.
Nhiễm trùng hậu sản: Nhiễm trùng có thể xảy ra ở tử cung, vết mổ hoặc các bộ phận khác sau sinh. Nếu không được kiểm soát, vi khuẩn có thể lan rộng vào máu, dẫn đến nhiễm trùng huyết – một tình trạng nguy hiểm đe dọa tính mạng.
Cảnh giác với các dấu hiệu nguy hiểm sau sinh
Các dấu hiệu báo động sau sinh bao gồm: chảy máu âm đạo quá nhiều, đau bụng dữ dội, sốt cao, khó thở, chóng mặt, co giật, cảm giác yếu hoặc tê bì đột ngột. Dù sinh thường hay sinh mổ, bất kỳ triệu chứng nào bất thường cũng cần được thăm khám và xử lý ngay.
Bác sĩ chuyên khoa sản thường khuyến cáo: trong vòng 24 - 48 giờ sau sinh, người mẹ nên được theo dõi sát về huyết áp, tình trạng chảy máu, nhịp tim, nhịp thở, ý thức và cảm giác toàn thân. Việc phát hiện sớm biến chứng và can thiệp kịp thời là yếu tố then chốt để cứu sống sản phụ.
Phòng ngừa biến chứng sau sinh: Cần sự chuẩn bị từ trước
Để hạn chế nguy cơ gặp biến chứng, người mẹ cần được theo dõi thai kỳ đầy đủ, kiểm tra huyết áp, đường huyết, protein niệu thường xuyên.
Những sản phụ có nguy cơ cao như tiền sản giật, đa thai, nhau tiền đạo, bệnh tim, đái tháo đường thai kỳ… nên sinh tại các bệnh viện có điều kiện cấp cứu sản khoa chuyên sâu.
Sau sinh không nên chủ quan khi thấy cơ thể “bình thường”. Giai đoạn hậu sản là lúc người mẹ cần được nghỉ ngơi, chăm sóc và theo dõi kỹ lưỡng từ gia đình và đội ngũ y tế. Việc kiểm tra sau sinh định kỳ cũng rất quan trọng để phát hiện sớm những rối loạn đang âm thầm diễn ra trong cơ thể.
