Phòng dịch Corona: Khẩu trang cháy hàng, gian thương trục lợi bất lương?
Lo sợ dịch viêm phổi cấp do virus Corona, những ngày này, người dân Thủ đô Hà Nội đang cuống cuồng tìm mua khẩu trang y tế, nước muối sinh lý súc miệng hay cồn rửa tay,... với hy vọng có thể phòng ngừa dịch bệnh. Tuy nhiên, do nhu cầu tăng mạnh nên giá khẩu trang cũng tăng phi mã, thậm chí có loại giá tăng gấp nhiều lần vẫn “cháy hàng”.
Loạn giá khẩu trang
Ghi nhận của PV Kinh tế Môi trường ngày 31/1, nhiều hiệu thuốc lớn quanh các bệnh viện hay các khu chung cư tấp nập người mua khẩu trang.
Tại khu vực đối diện cổng Bệnh viện Bạch Mai, rất nhiều hiệu thuốc đã hết sạch khẩu trang 3M. Một số hiệu thuốc vẫn còn khẩu trang 3M nhưng được bán với giá 50.000 đồng/chiếc (trước đó, loại này chỉ bán với giá 12.000 - 15.000 đồng/chiếc).
Một số nhà thuốc ở Bệnh viện Nhi TW cũng đã tăng giá gấp đôi từ 90.000 đồng lên 180.000 đồng cho một hộp khẩu trang 45 chiếc.
Do khan hàng, nhiều cửa hàng bán lẻ thuốc bán mỗi khách mua một hộp khẩu trang y tế phòng virus Corona và giá tăng gấp rưỡi, gấp đôi, thậm chí tăng gấp 3 lần so với trước Tết.
Chị Lê Hằng - nhân viên một tiệm thuốc tại Đại Kim (Hoàng Mai, Hà Nội) thừa nhận, giá khẩu trang đang tăng mạnh: “Trước giá khẩu trang y tế chỉ khoảng 1.000 - 1.500 đồng/chiếc, nay đã tăng lên 3.000 - 4.000 đồng/chiếc rồi mà giờ vẫn cháy hàng. Khách vào hỏi liên tục nhưng không còn hàng để bán, cũng không biết khi nào hàng về thêm để hẹn khách”.
Theo chị Hằng, khách nào đến cửa hàng cũng mua 2-3 hộp khẩu trang. Nước muối sinh lý thì mua cả chục chai về dùng dần. Dịp này chỉ có khẩu trang là tăng giá do đầu nguồn cung tăng, còn nước muối sinh lý vẫn giữ giá 7.000 đồng/chai.
Khảo sát của PV, một số siêu thị thuộc hệ thống Coop Mart hay Vinmart, Big C, kệ hàng bày bán khẩu trang cũng trống trơn. Nhân viên tại một siêu thị Vinmart cho biết, chỉ trong vòng buổi sáng ngày mùng 6 Tết, siêu thị này đã bán hết lượng khẩu trang sẵn có. Hiện siêu thị đã đặt hàng nhưng chưa biết khi nào có thêm khẩu trang để bán.
Trục lợi trên nỗi sợ hãi của người dân?
Trong khi đó rất nhiều người bày tỏ sự búc xúc vì giá khẩu trang y tế tại nhiều hiệu thuốc ở Hà Nội liên tục “nhảy múa”, một số nơi hiệu thuốc “cháy hàng”. Thậm chí có những người chấp nhận mua giá đắt nhưng cũng chỉ được mua một hộp.
Anh Đặng Công (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết sáng nay (31/1) rất nhiều hiệu thuốc ở khu vực Cầu Giấy đã hết khẩu trang: “Phải sau hơn 20 phút “săn lùng”, tôi mới mua được một hộp khẩu trang y tế với giá 120.000 đồng/hộp/50 chiếc”, ông Công nói.
Trong khi đó, chị Trần Liên (Dịch Vọng, Hà Nội) than thở phải mua 1 hộp khẩu trang y tế loại 50 chiếc với giá 300 nghìn đồng, trong khi đó sản phẩm này bình thường chỉ bán với giá 100.000 đồng/hộp.
“Đúng là khi có dịch, khi nhu cầu tăng cao mới thấy được đạo đức của người bán hàng. Ai ai cũng nói là do giá nhập tăng cao nên phải bán gấp đôi, gấp ba, mà không ai nghĩ đến việc giảm lời, bớt lãi để bán cho bà con chung tay phòng chống dịch bênh. Đúng là nghĩ mà buồn cho tình người lúc khó khăn" - chị Liên chia sẻ.
Đồng quan điểm nêu trên, anh Phạm Hữu Quang chia sẻ: “Sáng nay, tôi vào một cửa hàng thuốc ở 90 Ngọc Khánh mua khẩu trang y tế dùng một lần, loại vẫn thường dùng để tránh bụi khi đi đường. Người bán hàng nói giá 200K/hộp 50 chiếc và giải thích giá cao là do nhập từ công ty. Thường ngày, hộp khẩu trang này chỉ 50K, tức là giá hiện tại đắt gấp 4 lần bình thường.
Hộp khẩu trang dùng một lần in tên công ty sản xuất là Công ty TNHH BH Bảo An ở Cầu Giấy, Hà Nội. Trên hộp ghi ngày sản xuất từ tháng 12/2018. Một sản phẩm còn tồn kho hơn 1 năm, đúng lúc người dân đang lo lắng phòng dịch bệnh lại mang ra bán với giá cao gấp 4 lần. Chưa rõ công ty hay người bán hàng tăng giá để kiếm lời, nhưng đấy thực sự là hành vi trục lợi trên nỗi lo sợ của người dân.
Chỉ có thể gọi tên sự tăng giá cắt cổ này bằng hai chữ: BẤT LƯƠNG!”.
Trả lời báo Tuổi trẻ về tình trạng cháy hàng, tăng giá khẩu trang, trong khi dịch do virus Corona đang diễn biến khá phức tạp, Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và công trình y tế, Bộ Y tế Nguyễn Minh Tuấn cho biết: “Nếu tăng giá khẩu trang có thể bị xử phạt”.
Ông Tuấn cho biết: “Ngày 28/1, chúng tôi đã có văn bản gửi hơn 30 nhà sản xuất có sản xuất khẩu trang theo đầu mối mà chúng tôi nắm được, yêu cầu họ báo cáo về số hàng tồn kho, năng lực sản xuất..., đồng thời yêu cầu công ty đi vào ổn định, sản xuất ngay để cung cấp cho thị trường. Trong hôm nay hoặc ngày mai, các doanh nghiệp sẽ có báo cáo về khả năng cung ứng của mình cho thị trường”.
Kiểm tra, xử lý việc tăng giá vô tội vạ khẩu trang phòng dịch Corona
Tổng cục Quản lý thị trường đã có chỉ đạo Cục Quản lý thị trường các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Cục Nghiệp vụ Quản lý thị trường tăng cường công tác quản lý theo địa bàn nhằm phát hiện, xử lý kịp thời các hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa trên thị trường để mua vét, mua gom hàng hóa, hoặc lợi dụng dịch bệnh để định giá bán hàng hóa bất hợp lý đối với hàng hóa là trang thiết bị y tế, bảo vệ sức khỏe dùng để phòng, chữa bệnh khi thị trường có biến động về cung cầu, giá cả hàng hóa do dịch bệnh của virus Corona.
Hành vi lợi dụng tình hình khan hiếm hàng hóa hoặc tạo ra sự khan hiếm hàng hóa giả tạo trên thị trường để mua vét, mua gom hàng hóa nhằm bán lại thu lợi bất chính khi thị trường có biến động về cung cầu, giá cả hàng hóa do thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh, chiến tranh hoặc diễn biến bất thường khác sẽ bị xử phạt theo Khoản 1 Điều 46 Nghị định số 185/2013/NĐ-CP ngày 15/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Tại Điều 196 Bộ Luật Hình sự năm 2015 cũng quy định: “Người nào lợi dụng tình hình khan hiếm hoặc tạo ra sự khan hiếm giả tạo trong tình hình thiên tai, dịch bệnh, chiến tranh hoặc tình hình khó khăn về kinh tế mua vét hàng hóa thuộc danh mục mặt hàng bình ổn giá, hoặc thuộc danh mục hàng hóa được Nhà nước định giá nhằm bán lại để thu lợi bất chính thì bị phạt tiền từ 30 – 300 triệu đồng hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm”.
Dùng khẩu trang thế nào để phòng tránh virus Corona?
Trước thực trạng virus Corona hoành hành, thị trường xuất hiện hàng trăm loại khẩu trang với đủ mẫu mã, xuất xứ khác nhau. Đa phần các loại khẩu trang được quảng cáo có tác dụng lọc được bụi mịn, vi khuẩn, virus, nhưng nhiều người vẫn không biết chọn lựa nào loại để có thể phòng tránh được virus Corona.
Theo ông Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), người dân nên đeo khẩu trang khi đến những nơi công cộng, khi tiếp xúc với những người có dấu hiệu bệnh đường hô hấp, khi đi đến những vùng có nguy cơ dịch bệnh hoặc khi ở trong bệnh viện chứ không nhất thiết phải sử dụng chúng mọi lúc, mọi nơi.
Ông Phu cũng nhấn mạnh, người dân nên chọn loại khẩu trang 2-3 lớp, thường được các bác sĩ sử dụng khi phẫu thuật. Nó giúp giảm sự lây lan của virus. Đồng thời, khẩu trang phẫu thuật còn ngăn ngừa các hạt nước bọt chứa vi khuẩn văng khỏi miệng, mũi người đeo, giảm tiếp xúc của nước bọt với dịch tiết của người sử dụng tới người khác.
Các loại khẩu trang đặc biệt được khuyến nghị sử dụng khi đi đến vùng có nguy cơ dịch. Nếu không phải vùng có dịch, người dân chỉ cần dùng những loại khẩu trang y tế thông thường.