Vụ Công ty CP Việt Nam: Tự tiêu huỷ heo bệnh có đúng pháp luật?

Các cơ quan chức năng tỉnh Hậu Giang tiến hành kiểm tra hai lò mổ gia công cho Công ty Cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam. Đại diện doanh nghiệp chứng kiến và bước đầu thừa nhận hình ảnh heo bệnh trong bài viết đang lan truyền trên mạng xã hội là thật, được chụp tại một trong hai lò mổ.
hinh-anh-heo-benh-duoc-tai-khoan-jonny-lieu-dang-tai-1748924187.jpg
Hình ảnh heo bệnh được tài khoản Jonny Lieu đăng tải làm dậy sóng dư luận.

“Hủy tại lò mổ để cho cá ăn”

Đoàn kiểm tra gồm: Sở Nông nghiệp Môi trường, Công an tỉnh Hậu Giang và nhiều đơn vị liên quan có mặt tại cơ sở giết mổ Dững Nga, cạnh Quốc lộ 1A thuộc xã Long Thạnh, huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang vào sáng 2/6/2025.

Tại thời điểm kiểm tra, đoàn ghi nhận cơ sở có khu tập kết với khoảng 500 con heo của Công ty CP Việt Nam, trung bình mỗi ngày mổ từ 30 - 40 con, tùy thời điểm.

Làm việc với cơ quan chức năng, đại diện cơ sở là ông Nguyễn Chí Cường khẳng định hình ảnh heo có chấm đỏ trên da mà tài khoản Facebook Jonny Lieu đăng tải gây xôn xao dư luận những ngày qua được chụp tại cơ sở này vào rạng sáng ngày 26/3/2022.

Theo ông Cường, heo được nhập về trong tình trạng khỏe mạnh, có giấy kiểm dịch nhưng trong quá trình tập kết đợi giết mổ có một con có “biểu hiện bất thường”, do thời gian kéo dài. Lò mổ báo cáo xin hướng xử lý, nhân viên công ty trực tiếp chụp hình ảnh và gửi vào nhóm Zalo để trình báo xin tiêu huỷ.

Cũng theo người này, quá trình hủy sản phẩm có lập văn bản với sự xác nhận của nhân viên thú y, nhân viên công ty và cơ sở giết mổ. Ông khẳng định con heo bệnh như trong hình đã được xử lý theo đúng quy định.

doan-kiem-tra-tinh-hau-giang-lam-viec-tai-lo-mo-1748924248.png
Thông tin đoàn kiểm tra tỉnh Hậu Giang làm việc tại lò mổ được cộng đồng mạng dẫn lại.

Ông Hà Hữu Tâm, đại diện Công ty CP Việt Nam tại Hậu Giang có mặt chứng kiến và làm việc với đoàn kiểm tra liên ngành của địa phương. Ông Tâm cũng xác nhận hình ảnh heo bệnh mà ông Liễu Quý Ngân đăng tải trên mạng xã hội được chụp tại cơ sở Dững Nga, ảnh chụp là để lưu lại báo cáo công ty.

Đại diện Công ty CP Việt Nam tại Hậu Giang thông tin rằng: “Con heo sau đó được hủy tại lò mổ, bằng cách nung nấu và mục đích là cho cá ăn”. Đoàn đề nghị chứng minh việc tiêu huỷ con heo là đúng quy định, người này cung cấp cho đoàn một tờ giấy mà truyền thông chưa tiếp cận được nội dung.

Trao đổi với phóng viên Ngày Nay chiều 2/6, Giám đốc Sở Nông nghiệp Môi trường tỉnh Hậu Giang Nguyễn Hoàng Anh cho biết ngắn ngọn: “Đoàn đang làm và sẽ thông tin khi có kết quả chính thức”.

Địa điểm phải được cấp phép, trên heo phải có dấu HUỶ

Luật sư Nguyễn Duy Binh, Công ty Luật TNHH Nguyễn Lê Trần và Cộng sự - Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, liên quan đến hình ảnh heo “có dấu hiệu bất thường” được chụp tại cơ sở giết mổ Dững Nga và đã được đại diện Công ty CP Việt Nam xác nhận đó là hình ảnh thật. Bằng mắt thường, bạn đọc có thể thấy rằng, trong hình ảnh thể hiện là heo đã qua giết mổ và làm sạch.

Về quy định, Quy trình kiểm soát giết mổ các loại gia súc nuôi theo Điều 5 và Điều 6 Thông tư 09/2016/TT-BNNPTNT (sửa đổi tại Thông tư 10/2022/TT-BNNPTNT) như sau:

Phải thực hiện kiểm tra trước khi giết mổ các loại gia súc, kiểm tra lâm sàng động vật, trường hợp phát hiện động vật có dấu hiệu mắc bệnh truyền nhiễm, phải cách ly động vật và kiểm tra lại toàn đàn.

Mọi trường hợp động vật có dấu hiệu bất thường đều phải được đánh dấu, tách riêng, theo dõi và xử lý theo quy định tại Điều 12 Thông tư 09/2016/TT-BNNPTNT;

Quay lại với trường hợp trên, theo hình ảnh cho thấy heo đã được giết mổ và làm sạch, cần xem lại về quy trình kiểm tra, kiểm soát giết mổ của doanh nghiệp đã thực đầy đủ hay chưa?

luat-su-nguyen-duy-binh-1748924248.jpg
Luật sư Nguyễn Duy Binh

Ngoài ra, trong trường hợp sau giết mổ, theo Quy trình kiểm soát giết mổ vẫn phải thực hiện kiểm tra sau giết mổ như: Thực hiện khám đầu, phủ tạng (phổi, tim, gan, thận, lách, dạ dày, ruột) và khám thân thịt để phát hiện các dấu hiệu bất thường, dấu hiệu bệnh lý…

Sau khi kiểm tra, thông thường sẽ có 2 trường hợp cơ bản sau:

Thứ nhất, trong trường hợp phát hiện thấy có dấu hiệu bệnh tích ở thân thịt, phủ tạng, phải đánh dấu, tách riêng và đưa tới khu xử lý để kiểm tra lại lần cuối trước khi đưa ra quyết định xử lý; đóng dấu “XỬ LÝ V.S.T.Y” hoặc dấu “HỦY” sau khi có quyết định xử lý đối với sản phẩm động vật không bảo đảm yêu cầu vệ sinh thú y.

Thứ hai, đóng dấu kiểm soát giết mổ, dán tem vệ sinh thú y hoặc đánh dấu kiểm soát giết mổ, kiểm tra vệ sinh thú y đối với thân thịt, phủ tạng, phụ phẩm ăn được bảo đảm yêu cầu vệ sinh thú y; cấp Giấy chứng nhận kiểm dịch vận chuyển sản phẩm động vật theo quy định.

Như vậy, đối với hình ảnh heo “có dấu hiệu bất thường” nêu trên mà doanh nghiệp cho rằng “đã được huỷ tại lò mổ và nấu cho cá ăn” mà báo chí phản ánh, tuy nhiên con dấu đóng trên heo sau khi mổ có phải là dấu “HUỶ” hay là dấu kiểm dịch có nội dung khác, cần phải kiểm tra và xác minh của cơ quan có thẩm quyền.

Về việc tiêu huỷ, căn cứ vào quy định tại Khoản 3 Điều 10 Thông tư 09/2016/TT-BNNPTNT thì cơ sở giết mổ không thể tự ý tiêu huỷ sản phẩm động vật không đảm bảo yêu cầu, mà địa điểm xử lý vệ sinh thú y phải được cơ quan có thẩm quyền cho phép. Ngoài ra còn nhiều quy định khác liên quan đến quy trình cần được đảm bảo.