Bùng phát ký sinh trùng ăn thịt, ghi nhận 30 người đã bị nhiễm bệnh

Một đợt bùng phát nghiêm trọng của loài ký sinh trùng ăn thịt có khả năng gây tử vong đã khiến ít nhất 30 người ở Nicaragua bị nhiễm bệnh. Loài giun tròn Tân Thế giới (Cochliomyia hominivorax), từng bị tiêu diệt trước đây, đã quay trở lại một cách đáng báo động trên khắp khu vực Trung Mỹ. Không chỉ gây hại cho con người, ký sinh trùng này còn ảnh hưởng nặng nề đến gia súc và động vật hoang dã tại nhiều quốc gia như Panama, Costa Rica, Honduras, Guatemala và Mexico.

Sự tái xuất hiện của loài ký sinh trùng này vào năm 2024 đã gây ra một cuộc khủng hoảng nghiêm trọng trong lĩnh vực y tế và nông nghiệp. Bộ Y tế Nicaragua xác nhận ít nhất 30 ca nhiễm bệnh, trong đó có hai bệnh nhân cần phải nhập viện để được điều trị khẩn cấp. Theo Tạp chí Y khoa Anh, ông Ricardo Somarriba, Giám đốc Viện Bảo vệ Nông nghiệp và Sức khỏe Nicaragua, cho biết: "Nếu những con giun này không được loại bỏ kịp thời, chúng có thể phá hủy não của bệnh nhân". Một trong những trường hợp nghiêm trọng đã phải trải qua quá trình loại bỏ hơn 100 con ký sinh trùng ra khỏi cơ thể, một trải nghiệm đầy đau đớn và ám ảnh.

Cochliomyia hominivorax, hay còn gọi là ruồi ốc vít Tân Thế giới, sinh sản bằng cách đẻ trứng vào các vết thương hở hoặc niêm mạc của động vật có vú. Khi trứng nở, ấu trùng bắt đầu đào sâu vào mô khỏe mạnh bằng cách sử dụng móc miệng sắc nhọn, gây ra những vết thương hở lớn và đau đớn. Loài ký sinh trùng này đã từng bị tiêu diệt khỏi Trung Mỹ, Mexico và Hoa Kỳ vào những năm 1990 nhờ một chiến dịch kiểm soát tốn kém lên đến 800 triệu USD (khoảng 1,2 tỷ USD). Tuy nhiên, kể từ năm 2024, hàng chục nghìn ca nhiễm bệnh đã được ghi nhận ở các quốc gia như Panama, Nicaragua và Costa Rica, đặt ra một thách thức nghiêm trọng đối với ngành chăn nuôi và sức khỏe cộng đồng.

Mặc dù tỷ lệ nhiễm bệnh ở con người vẫn thấp hơn so với vật nuôi, chỉ chiếm chưa đến một phần trăm tổng số ca nhiễm, nhưng sự lây lan nhanh chóng của loài ký sinh trùng này là một mối đe dọa lớn. Đáng lo ngại hơn, Cochliomyia hominivorax đang tiếp tục lan rộng về phía bắc, ngày càng tiến gần đến biên giới Hoa Kỳ. Trước tình hình này, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA) đã quyết định tạm dừng nhập khẩu gia súc sống từ Mexico vào tháng 11 năm 2024 nhằm hạn chế sự lây lan.

Jeremy Radachowsky, Giám đốc khu vực Mesoamerica của Hiệp hội Bảo tồn Động vật Hoang dã, cảnh báo: "Sự lây lan nhanh chóng này đe dọa hàng triệu loài động vật và sinh kế của người chăn nuôi trên khắp khu vực. Thời gian là yếu tố quyết định. Các chiến dịch kiểm soát trước đây đã chứng minh rằng chúng ta có thể diệt trừ loài ký sinh trùng này, nhưng nếu không có hành động kịp thời, cơ hội để kiểm soát dịch bệnh sẽ ngày càng thu hẹp".

Sau nhiều tháng đối phó với tình trạng khẩn cấp, chính phủ Hoa Kỳ đã cho phép nối lại việc nhập khẩu gia súc sống từ Mexico vào ngày 1 tháng 2 năm 2025, với điều kiện phải tuân thủ hệ thống kiểm dịch nghiêm ngặt. Tuy nhiên, sự cắt giảm nhân sự tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), bao gồm nhiều chuyên gia từ Cơ quan Tình báo Dịch tễ, đã làm dấy lên lo ngại về khả năng ứng phó với các mối đe dọa y tế mới nổi.

Sự bùng phát trở lại của Cochliomyia hominivorax là một lời nhắc nhở về tầm quan trọng của các biện pháp kiểm soát dịch bệnh liên tục. Việc hợp tác giữa các quốc gia trong khu vực để triển khai các chương trình kiểm soát sinh học và giám sát dịch bệnh là điều cần thiết để ngăn chặn một cuộc khủng hoảng y tế và nông nghiệp có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng hơn trong tương lai.