Đề xuất thay thế Giấy CMND vẫn còn thời hạn để chuyển sang hoàn toàn sử dụng CCCD
Ngày 17/3, tại phiên họp Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long đã thừa ủy quyền của Chính phủ trình bày tờ trình Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024...
Xây dựng Luật CCCD (sửa đổi) với bốn nhóm chính sách
Theo đó, Chính phủ đề nghị bổ sung dự án Luật Căn cước công dân (CCCD) sửa đổi, bổ sung vào chương trình kỳ họp thứ 5 (tháng 5/2023) và thông qua tại Kỳ họp thứ 6 (tháng 10/2023) nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong thi hành Luật CCCD năm 2014 và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ liên quan đến ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Chính phủ đề nghị xây dựng Luật CCCD (sửa đổi) với bốn nhóm chính sách. Thứ nhất, quy định việc tích hợp thông tin khác ngoài thông tin trong Cơ sở dữ liệu CCCD vào thẻ CCCD. Thẻ CCCD có giá trị sử dụng để cung cấp thông tin về công dân và tương đương việc xuất trình các giấy tờ do cơ quan có thẩm quyền cấp có thông tin đã được in hoặc tích hợp trong thẻ CCCD.
Thứ hai, bổ sung thông tin lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và Cơ sở dữ liệu CCCD.
Thứ ba, bổ sung đối tượng được cấp thẻ CCCD và đối tượng được cấp giấy chứng nhận căn cước.
Thứ tư, hoàn thiện quy định về quản lý, vận hành, khai thác, sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu CCCD; tài khoản định danh điện tử (căn cước điện tử) và việc sử dụng tài khoản định danh điện tử; cấp, hủy, thu hồi số định danh cá nhân; quy định về việc sử dụng thống nhất thẻ CCCD và việc hạn chế phát sinh thủ tục hành chính có liên quan.
Tán thành đề xuất thay thế Giấy CMND vẫn còn thời hạn để chuyển sang hoàn toàn sử dụng CCCD
Báo cáo thẩm tra do ông Hoàng Thanh Tùng, Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật trình bày nêu rõ, đa số ý kiến trong Thường trực Uỷ ban và các cơ quan tán thành việc tích hợp thông tin khác ngoài thông tin trong Cơ sở dữ liệu CCCD vào thẻ CCCD.
Tuy nhiên, đề nghị quy định chỉ cấp quyền đọc thông tin tích hợp trong thẻ CCCD phù hợp với yêu cầu quản lý, giao dịch của công dân trong từng trường hợp cụ thể, bảo đảm bí mật đối với những thông tin không trực tiếp liên quan.
Mặt khác, do thông tin được đề xuất tích hợp, bổ sung đều là thông tin cá nhân, gắn với quyền con người, quyền công dân, nên đề nghị cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động kỹ lưỡng, thống nhất với các Bộ, cơ quan quản lý ngành, lĩnh vực để đưa ra giải pháp phù hợp, có tính khả thi.
Thường trực Uỷ ban Pháp luật và các cơ quan nhận thấy, việc mở rộng, bổ sung thông tin lưu trữ trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu CCCD là cần thiết, phù hợp với chủ trương đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia.
Tuy nhiên, Thường trực Uỷ ban đề nghị Chính phủ chỉ đạo rà soát, xác định rõ những loại thông tin cá nhân và phạm vi thông tin chuyên ngành nào cần được bổ sung; cần duy trì, không tiếp tục duy trì cơ sở dữ liệu chuyên ngành nào để tránh trùng lặp, chồng chéo.
Cũng có ý kiến cho rằng việc bổ sung thông tin lưu trữ như đề xuất là không thực sự cần thiết, vì về mặt kỹ thuật chỉ cần kết nối và cấp quyền khai thác thông tin giữa các cơ sở dữ liệu chuyên ngành với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu CCCD là có thể truy cập được thông tin từ cơ sở dữ liệu chuyên ngành.
Đa số ý kiến trong Thường trực Uỷ ban Pháp luật và Uỷ ban Quốc phòng an ninh đề nghị cân nhắc việc bổ sung quy định cấp thẻ CCCD cho trẻ em dưới 14 tuổi. Bởi dưới 14 tuổi, trẻ em đang trong giai đoạn phát triển nên thông tin nhân dạng khó chính xác; Phần lớn trẻ em dưới 14 tuổi không tự mình (hoặc không được phép) thực hiện các giao dịch hành chính, dân sự.
Một số ý kiến cho rằng chính sách cấp thẻ CCCD cho trẻ em dưới 14 tuổi như đề xuất của Chính phủ là phù hợp, nhất là trong bối cảnh đẩy mạnh chuyển đổi số quốc gia hiện nay.
Tuy nhiên, đề nghị nghiên cứu quy định rõ hơn về đặc điểm nhân dạng của trẻ em để ghi nhận trong thẻ Căn cước, xác định cụ thể lộ trình thực hiện theo từng lứa tuổi nhất định để bảo đảm tính khả thi.
Về đề nghị thay thế Giấy chứng minh nhân dân vẫn còn thời hạn để chuyển sang hoàn toàn sử dụng bằng thẻ CCCD, đa số ý kiến trong Thường trực Uỷ ban Pháp luật tán thành đề xuất này của Chính phủ. Tuy nhiên, từ kinh nghiệm bỏ Sổ hộ khẩu giấy, đề nghị đánh giá tác động kỹ để từ đó xác định lộ trình thay thế phù hợp, bảo đảm tính khả thi, tránh gây xáo trộn, bức xúc cho công dân./.