Khánh Hòa: Nhiều vấn đề được đặt ra với công tác quản lý Nhà nước (13)

Khánh Hòa là một tỉnh có điều kiện tự nhiên thuận lợi để phát triển, những năm gần đây tình hình kinh tế - xã hội của Khánh Hòa đã da đổi thịt, tốc độ đô thị hóa, nhất là trên địa bàn thành phố Nha Trang diễn ra nhanh chóng, diện mạo và hệ thống hạ tầng đô thị của thành phố đã được cải thiện đáng kể. Nhiều dự án khu dân cư, khu đô thị mới đã góp phần làm đẹp thêm cho hình ảnh đô thị du lịch biển văn minh, thân thiện.

Nhưng cũng bởi lý do đô thị phát triển mà tình trạng khai thác cát, đá làm VLXD cũng như đất đá san nền phục vụ cho các dự án có nhiều bất cập. Hơn nữa nhu cầu nhà ở tại Nha Trang hiện nay là rất lớn nên các dự án khu đô thị “chui” hoặc các dự án phân lô bán nền “ma” cũng từ đó mà xuất hiện gây không ít những bất cập cho xã hội và đặc biệt là gây thất thoát tài nguyên và tiềm năng của Khánh Hòa nói riêng và đất nước nói chung.

Vậy việc phát hiện, nhìn nhận thực tế này ra sao? Phát hiện vi phạm thì xử lý như thế nào? Đó chính là những thách thức lớn đối với công tác quản lý nhà nước của tỉnh Khánh Hòa.

Câu chuyện "Con voi chui lọt lỗ kim” tái hiện

Sau loạt bài phản ánh về tình trạng những trạm trộn bê tông mang thương hiệu “bê tông Khánh Vĩnh” hoạt động tại khu đất Dự án Khu đô thị Vĩnh Trung thành phố Nha Trang và tại xã Diên Lâm, huyện Diên Khánh ngang nhiên hoạt động khi chưa đủ điều kiện, chưa được cấp phép; tình trạng các xe chuyên dụng chở bê tông gây ảnh hưởng giao thông, môi trường và hoạt động du lịch của thành phố Nha Trang diễn ra khá phổ biến.

Tuy nhiên sau khi những bài báo phát hành thì có Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xây dựng Khánh Vĩnh gửi Văn bản số 114/2019 ngày 18/12/2019 về việc “đề nghị đăng bài cải chính không đúng sự thật ảnh hưởng đến uy tín của Tập đoàn Khánh Vĩnh” gửi các cơ quan Trung ương, Bộ Thông tin và Truyền thông cùng Tỉnh ủy, HĐND và UBND tỉnh Khánh Hòa.

Văn bản số 114 này nêu về nội dung bài viết nói về sự lộng hành của những chiếc xe bê tông mang thương hiệu Khánh Vĩnh trong bài “Khánh Hòa: Cần làm rõ những dấu hiệu sai phạm của “ Tập đoàn Khánh Vĩnh””. Nội dung văn bản của công ty này khẳng định: “1) Trạm bê tông Khánh Vĩnh không liên quan đến Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xây dựng Khánh Vĩnh và không liên quan gì đến các công ty thành viên thuộc Tập đoàn Khánh Vĩnh; 2) Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xây dựng Khánh Vĩnh và các công ty thuộc Tập đoàn Khánh Vĩnh không có trạm trộn bê tông và không có những sai phạm như bài báo nêu…”.

Về việc này, tại Hội nghị giao ban báo chí Trung ương, nhà báo Vũ Nhật Thăng – Đại diện báo Kinh doanh và Pháp luật đã khẳng định là nhóm phóng viên viết bài có cơ sở và có tài liệu chứng minh những nội dung báo nêu. Hơn nữa, những nội dung báo chí đề cập chỉ mới phản ánh một phần nhỏ trong những thông tin mà phóng viên điều tra, thu thập được và khẳng định việc không có pháp nhân mang tên Tập đoàn Khánh Vĩnh được đăng ký theo thông tin từ Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Khánh Hòa, nhưng trong Văn bản của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Xây dựng Khánh Vĩnh lại thể hiện rất rõ tên gọi ‘Tập đoàn Khánh Vĩnh”, cũng như những người dân ở Khánh Hòa vẫn thường gọi hàng chục các công ty đang khai thác cát, đất, đá, sản xuất bê tông, thi công cầu đường, đàu tư, thi công xây dựng nhà ở, hạ tầng đô thị và kinh doanh bất động sản,... là “Tập đoàn Khánh Vĩnh”.

Những văn bản chứng minh nội dung báo chí phản ánh là đúng sự thật.

Câu hỏi được đặt ra là: Vậy “Tập đoàn Khánh Vĩnh” là ai? Hoạt động như thế nào? Có gây bất cập cho sự phát triển kinh tế - xã hội ở Khánh Hòa hay không? Tiếp đó, nhóm phóng viên tiếp tục phản ánh những bất cập hiện nay tại Dự án đầu tư xây dự hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị Vĩnh Thái (có tài liệu ghi là Khu đô thị Mỹ Gia) ở xã Vĩnh Thái, thành phố Nha Trang.

Sau khi phát hành thì nội dung báo phản ánh đã nhận được nhiều sự ủng hộ của nhân dân sống trong khu vực xã Vĩnh Thái, thành phố Nha Trang. Để phản ánh khách quan những bất cập của một dự án rộng hơn 181 ha đất, trong số báo này, chúng tôi xin trích nêu một số nội dung của công dân có liên quan đến việc thực hiện dự án nêu trên.

Ngày 24/12/2019, báo Kinh doanh và Pháp luật nhận được Đơn đề nghị của ông Trần Xuân Hữu, ở tổ 18 thôn Vĩnh Xuân, xã Vĩnh Thái, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa liên quan đến việc thực hiện Dự án Khu đô thị Vĩnh Thái (hiện nay có tên gọi là Khu đô thị Mỹ Gia).

Đơn đề nghị có nội dung: “Kính gửi: Báo Kinh doanh và Pháp luật: Các hộ dân chúng tôi đã gửi đơn lên UBND tỉnh và Tp. Nha Trang rất nhiều lần về khu đô thị Vĩnh Thái, cho đến nay đã 17 năm tỉnh và thành phố vẫn không giải quyết cho người dân chúng tôi nên người dân rất bức xúc. Người dân chúng tôi ăn ở đã gần 30 năm, người dân chúng tôi xin sửa chữa lại nhà đã lủng hỏng và xuống cấp. Xin làm đơn lên thành phố lại trả lời là khu vực chúng tôi nằm trong quy hoạch dự án khu đô thị Mỹ Gia.

Vậy người dân chúng tôi làm đề nghị báo Kinh doanh và Pháp luật xem xét tại làm sao dự án kéo dài để người dân khổ sở cho đến nay, khu vực người dân chúng tôi đang ở. Kính mong báo Kinh doanh và Pháp luật có tiếng nói và cho người dân chúng tôi được biết tại làm sao dự án lại kéo dài, lý do gì tỉnh và thành phố cứ để kéo dài người dân rất khổ sở? Tôi rất chân thành cảm ơn quý báo”.

Tiếp đó, ngày 2/1/2020, báo Kinh doanh và Pháp luật nhận được Đơn xin cầu cứu của ông Ngô Phấn, ở thôn Vĩnh Xuân, xã Vĩnh Thái, TP Nha Trang, Khánh Hòa về việc tình trạng quy hoạch treo tại cụm dân cư dọc tuyến đường Phong Châu, thuộc thôn Vĩnh Xuân, xã Vĩnh Thái, TP Nha Trang - liên quan đến quyết định quy hoạch Khu đô thị Mỹ Gia kéo dài gây ảnh hưởng đến đời sống người dân.

Những hình ảnh nói nên sự bất ổn của người dân Vĩnh Thái do ảnh hưởng của dự án.

Đơn xin cầu cứu có nội dung: “Trước tình trạng cụm dân cư khu vực dọc tuyến đường Phong Châu liền kề dự án Khu đô thị Mỹ Gia được thông báo nằm trong quyết định quy hoạch Khu đô thị Mỹ Gia từ năm 2004 đến nay chưa được giải quyết, cộng với sự làm việc không tuân thủ theo quy định pháp luật liên quan đến quy hoạch, giải toả của các đơn vị có liên quan khi đến tiếp xúc và làm việc với hộ dân trong khu vực giải toả, nay tôi làm đơn này kính xin quý toà soạn báo giúp đỡ người dân chúng tôi làm sáng tỏ sự việc để chúng tôi hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, cũng như tạo sự chú ý để các cấp chính quyền quan tâm giải quyết nhanh chóng giúp chúng tôi ổn định cuộc sống. Tôi xin tóm tắt tình hình quy hoạch như sau:

1. Vào ngày 20/02/2004, UBND tỉnh Khánh Hoà ban hành Quyết định số 344/QĐ-UB (20/02/2004) phê duyệt Quy hoạch chi tiết sử dụng đất Khu đô thị Vĩnh Thái, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà, trong đó tại mục III/3/b có nêu rõ “các khu cư dân hiện hữu trên 2 trục đường Phong Châu và Vĩnh Thái được xác định trên cơ sở giữ lại chỉnh trang, hạn chế giải toả đến mức tối đa. Tổng diện tích đất giữ lại chỉnh trang là 11,96 ha.”. Tuy nhiên, sau đó chúng tôi được thông báo khu vực này nằm trong quy hoạch và nghiêm cấm việc tách thửa, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, nhập hộ khẩu, xây dựng nhà cửa... từ năm 2004 đến nay.

2. Vào ngày 16/04/2019, chúng tôi có gửi đơn xin chuyển mục đích cho thửa đất nêu trên tại Phòng Tài nguyên và Môi trường và nhận được thông báo với nội dung không thể thực hiện được việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất cụ thể như sau: “Theo Quyết định số 334/QĐ-UB ngày 20/12/2004 của UBND tỉnh Khánh Hòa phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết sử dụng đất khu đô thị Vĩnh Thái, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Theo Quyết định số 3633/QĐ-UBND ngày 30/12/2004 của UBND tỉnh Khánh Hòa về việc thu hồi đất do các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng nằm trong dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị Vĩnh Thái, TP Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà. Toàn bộ thửa đất thuộc khu vực dự án Khu đô thị Vĩnh Thái đã có quyết định thu hồi đất.”

Tuy nhiên, theo Quyết định số 3633/QĐ-UBND (30/12/2004) và các quyết định liên quan ban hành sau này đều được căn cứ theo Quyết định quy hoạch gốc số 344/QĐ-UB (20/02/2004), do đó chúng tôi chưa được rõ về Quyết định điều chỉnh quy hoạch 334/ QĐ-UB ngày 20/12/2004 như trong thư trả lời của Phòng Tài nguyên và Môi trường là gì. (Lưu ý: Quyết định quy hoạch 344/QĐ-UB (20/02/2004) và Quyết định điều chỉnh quy hoạch 334/ QĐ-UB ngày 20/12/2004 gần giống nhau dễ gây nhầm lẫn).

Vì vậy, chúng tôi đã có thư yêu cầu Phòng Tài nguyên và Môi trường làm sáng tỏ nội dung chính sửa trong Quyết định điều chỉnh quy hoạch 334/QĐ-UB 20/12/2004 này và cung cấp sơ đồ quy hoạch của Quyết định quy hoạch đầu tiên 344/QĐ-UB ngày 20/02/2004 nhưng Phòng Tài nguyên & Môi trường không trả lời được. Sau đó, chúng tôi tiếp tục gửi đơn khiếu nại lên Sở Tài nguyên và Môi trường nhưng cũng nhận được sự im lặng của Sở này. (*)

3. Vào ngày 10/06/2019, UBND xã Vĩnh Thái gửi cho chúng tôi giấy mời với nội dung: Để tổ công tác giúp việc Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư tiến hành kê khai, kiểm điếm, xác định khối lượng bồi thường, giải toả đất và tài sản trên đất thuộc phạm vi thu hồi dự án Khu đô thị Mỹ Gia, Vĩnh Thái. Tuy nhiên, vào ngày 19/6/2019 theo như lịch hẹn kiểm kê, những người đại diện cho các cơ quan Nhà nước theo danh sách tổ kiểm kê không có mặt, đại diện của chủ đầu tư không mang giấy giới thiệu của công ty khi tiếp xúc với dân, không cung cấp được những giấy tờ, quyết định liên quan đến việc quy hoạch và giải toả của Nhà nước đối với lô đất này. Như vậy là tổ công tác không thực hiện đúng quy trình kiểm kê theo quy định của pháp luật.

Do đó, chúng tôi đã làm đơn khiếu nại với UBND xã Vĩnh Thái yêu cầu làm rõ về việc làm sai quy trình kiểm kê này và yêu cầu cung cấp cho chúng tôi sơ đồ quy hoạch và các quyết định có liên quan cho việc thu hồi đất của gia đình chúng tôi, nhưng đến nay đã hơn 3 tháng kể từ ngày gửi đơn, UBND xã Vĩnh Thái vẫn im lặng chưa trả lời. (**)

Vì lý do (*) và (**) nêu trên, chúng tôi nhận thấy có sự không rõ ràng trong các quyết định liên quan đến quy hoạch Khu đô thị Mỹ Gia và không minh bạch thông tin của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Điều đó khiến chúng tôi nghi ngờ liệu có thực sự là phần đất của chúng tôi nằm trong quyết định của Chính phủ dùng quỹ đất công làm nguồn vốn để xây dựng bờ kè sông Cái hay không? Hay đất của chúng tôi không nằm trong quy hoạch hoặc có một quyết định quy hoạch khác nhưng không phải mục đích sử dụng đất công để làm cơ sở hạ tầng?

Vì vậy, kính mong các anh chị nhà báo có thể giúp chúng tôi can thiệp để làm sáng tỏ liệu có sự sai phạm trong việc quy hoạch cụm dân cư này không, đồng thời tác động đến các cơ quan có thẩm quyền tỉnh Khánh Hoà cung cấp cho chúng tôi các giấy tờ liên quan đến việc quy hoạch Khu đô thị Mỹ Gia, cụ thể là:

1. Quyết định quy hoạch 344/QĐ-UB 20/02/2004 và bản đồ quy hoạch, sơ đồ khu dân cư chỉnh trang của quyết định này.

2. Quyết định điều chỉnh quy hoạch 334/QĐ-UB 20/12/2004 điều chỉnh cơ cấu sử dụng đất căn cứ theo tờ trình số 638/XD-QLQH ngày 08/03/2004.

3. Các văn bản phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ trong đó có diện tích đất phê duyệt để làm nguồn vốn xây dựng bờ kè sông Cái, sơ đồ ranh giới quỹ đất công bị quy hoạch.

Theo quy định của pháp luật, các cơ quan Nhà nước phải có trách nhiệm trả lời và cung cấp các giấy tờ liên quan đến quy hoạch (ngoại trừ các thông tin có liên quan đến an toàn và bí mật quốc gia) cho người dân nằm trong khu quy hoạch khi được yêu cầu. Vì vậy, đây là yêu cầu hoàn toàn chính đáng giúp chúng tôi hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của mình, cũng như chấm dứt tình trạng phải sống trong hoàn cảnh cát bụi và ngập lụt hư hại toàn bộ tài sản do dự án Khu đô thị Mỹ Gia gây ra cho chúng tôi suốt 15 năm qua để người dân chúng tôi được ổn định cuộc sống.

Tuy nhiên, các cơ quan có thẩm quyền tỉnh Khánh Hòa đã làm ngơ trước sự khó khăn của chúng tôi, đồng thời cố tình làm sai các quy định của pháp luật về đền bù giải toả.

Kính mong quý toà soạn có thể can thiệp điều tra để cứu giúp người dân chúng tôi. Xin chân thành cảm ơn quý toà soạn báo đã quan tâm giúp đỡ!”

Trên đây là 2 trong số nhiều nội dung dơn thư phản ánh của công dân bị ảnh hưởng bởi Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị ở xã Vĩnh Thái. Và cũng như báo Kinh doanh và Pháp luật đã phản ánh, hiện nay Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị Vĩnh Thái chỉ được thực hiện xây dựng hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng kỹ thuật của Khu đô thị mới với diện tích sử dụng đất khoảng 181,966 ha bao gồm: San nền, hệ thống đường giao thông, hệ thống cấp nước, hệ thống thoát nước thải, hệ thống thoát nước mưa, hệ thống cấp điện - chiếu sáng, hệ thống cây xanh nhưng rồi lại “biến tướng” để phân lô, bán nền và thi công xây dựng các công trình biệt thự, nhà ở một cách ngang nhiên như thách thức pháp luật. Sự vụ này giống như câu chuyện “Con voi chui lọt lỗ kim”.