Giải quyết tranh chấp đất đai: 'Đừng đẩy khó về cho dân…'

Luật sư Trần Công Ly Tao đơn cử trường hợp bà Trần Thu Thủy, ngụ ở phường 2, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau được giải quyết bằng Bản án phúc thẩm số 477/2020/HC-PT do TAND Cấp cao tại TP.HCM ban hành ngày 03/9/2020, Hội đồng xét xử, trong đó có Viện Kiểm sát nhân dân Cấp cao tại TP.HCM đã phân tích, xem xét rất kỹ tình tiết, chứng cứ có trong vụ án… Từ đó mới có cơ sở tuyên hủy một phần của bản án sơ thẩm do TAND tỉnh Cà Mau xét xử.

Thế nhưng TAND tỉnh Cà Mau lại không thực hiện theo nội dung, quyết định của Bản án phúc thẩm số 477/2020/HC-PT của TAND Cấp cao tại TP.HCM và thậm chí còn ban hành Thông báo về việc không chấp nhận yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp của nguyên đơn, dù nguyên đơn đã được TAND Cấp cao tại TP.HCM bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trước pháp luật… 

Cụ thể phần Quyết định, Bản án phúc thẩm số 477/2020/HC-PT của TAND Cấp cao tại TP.HCM đã nêu rõ: “…Hủy một phần Bản án hành chính sơ thẩm số 22/2019/HC-ST của Tòa án nhân dân tỉnh Cà Mau đối với phần giải quyết yêu cầu hủy Văn bản số 1321/UBND-NC ngày 18/6/2019 của Chủ tịch UBND thành phố Cà Mau và yêu cầu Tòa án ra Quyết định áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời Đình chỉ hoàn công đối với nhà số 01-03 Đề Thám, phường 2, thành phố Cà Mau, tỉnh Cà Mau…”.

Về tình trạng chung, thực tế tồn tại nhiều vụ việc khiếu nại chưa được các cơ quan hành chính giải quyết đúng thẩm quyền mà lại "đùn đẩy" cho ngành Tư pháp hoặc chờ đợi ý kiến cấp trên nên công dân buộc phải khởi kiện ra tòa hoặc gửi đơn vượt cấp.

Theo đánh giá của Cục III- Thanh tra Chính phủ, hầu hết nội dung khiếu nại của khu vực phía Nam liên quan đến chính sách bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, thu hồi nhà đất, đòi lại nhà đất cũ, tranh chấp đất đai giữa cá nhân với các nông lâm trường… Một số cán bộ được giao nhiệm vụ tham mưu, xác minh có tâm lý ngần ngại, không dám sửa sai, không mạnh dạn tham mưu cho lãnh đạo các cấp phương án giải quyết phù hợp.

Bên cạnh đó, Cục III- Thanh tra Chính phủ cũng đã chỉ ra tình trạng nhiều vụ việc không có quyết định giải quyết, mà chỉ ban hành thông báo, văn bản trả lời chung chung theo kiểu hướng dẫn công dân ra tòa, hoặc đẩy trách nhiệm cho các bộ, ngành… Một số vụ việc đáng lẽ phải được giải quyết ngay tại cơ sở với tiêu chí công tâm, khách quan nhưng đã không được Chủ tịch UBND cấp quận huyện thực hiện dù các cơ quan cấp trên đã có văn bản đôn đốc, nhắc nhở nhiều lần.