Thái Bình: Có dấu hiệu phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” sao không khởi tố?
Bà Trần Thị Vân, sinh năm 1956, trú tại thôn Thượng Hộ Trung, xã Hồng Lý, Vũ Thư (Thái Bình) bị tố sử dụng Giấy chứng nhận QSDĐ đã chuyển nhượng cho người khác từ năm 2010 nhưng vẫn bán cho ông Nguyễn Ngọc Tứ để chiếm đoạt 300.000.000 đồng.
Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, ông Nguyễn Ngọc Tứ và bà Trần Thị Vân là 2 doanh nghiệp có quan hệ làm ăn với nhau, nên khoảng đầu tháng 12/2017, bà Vân điện thoại cho ông Tứ nhờ bán hộ một mảnh đất diện tích 138,7m2.
Nóng lòng chưa tìm được người mua, bà Vân quay sang gợi ý ông Tứ: Hay cháu mua đi cô bán cho để cháu hoàn thiện, cô cho người Hàn Quốc đang làm tại Công ty may Việt Anh chỗ cô thuê, cô đỡ mất chi phí thuê xe đi lại, còn cháu cho họ thuê luôn. Nếu đồng ý thì mời đến trụ sở Công ty TNHH may Việt Anh (nơi bà Vân đang làm Phó Giám đốc) để bàn bạc.
Sau đó, ông Tứ và bà Vân về Công ty may đàm phán, thống nhất giá cả mảnh đất có ngôi nhà 3 tầng là 350.000.000 đồng; Ông Tứ đưa trước cho bà Vân 300.000.000 đồng, còn 50.000.000 đồng sẽ chuyển nốt khi sang tên bìa đỏ xong. Nhận được tiền, bà Vân đã trực tiếp viết Giấy bán nhà và giao luôn cho ông Tứ cùng Bìa đỏ gốc.Ngày 20/12/2017, ông Tứ có mời bà Tươi - nhân viên Văn phòng công chứng Đặng Ngọc Tuấn; ông Doãn - nhân viên Ngân hàng Liên Việt (chi nhánh tỉnh Thái Bình) đi cùng đến Công ty bà Vân. Trước khi quyết định có mua hay không, ông Tứ cũng rất thận trọng đã yêu cầu bà Vân cho xem Bìa đỏ (bản chính) và mảnh đất định bán. Thì ngay tức khắc bà Vân đã bộc lộ hành vi dùng thủ đoạn gian dối: Cho xem Giấy chứng nhận QSDĐ (bản gốc) một đằng, chỉ thửa đất một nẻo mà ông Tứ và những người đi cùng không hề hay biết.
Nhưng đến khi lập Hợp đồng chuyển nhượng mảnh đất trên bà Vân nói không có Chứng minh thư của chồng và hộ khẩu, nên Văn phòng Công chứng chưa lập được Hợp đồng chuyển nhượng vào ngày 20/12/2017. Bà Tươi - nhân viên Văn phòng công chứng hẹn khi nào bà Vân cung cấp đủ những giấy tờ còn thiếu thì Văn phòng Công chứng Đặng Ngọc Tuấn sẽ cử người đến để lập và công chứng Hợp đồng.
Ngày 03/01/2018, sau khi bà Vân cung cấp đầy đủ thông tin và giấy tờ tùy thân của 2 vợ chồng, Hợp đồng chuyển nhượng đã được lập. Đến tháng 5/2018, ông Tứ nhờ ông Trần Văn Thịnh đi làm thủ tục sang tên bìa đỏ cho mình, thì được Phòng Tài nguyên & Môi trường huyện Vũ Thư trả lời giấy tờ này không làm được và Chủ tịch UBND xã cho biết: Năm 2010, mảnh đất này đã bán cho một người tên là Thuật, một năm sau ông Thuật lại bán cho một người tên là Hồng.
Quá ngỡ ngàng, ông Tứ đã điện cho bà Vân: Cô nói bán cho cháu để cháu hoàn thiện phần thô nhà cho cán bộ Công ty cô thuê, sao cô đã bán cho người khác rồi mà lại bán cho cháu, thì bà Vân nói là nhầm vì nhà cô rất lắm bìa đỏ. Sau đó, ông Tứ gọi điện thoại rất nhiều lần để đòi tiền nhưng bà Vân vẫn không trả.
Tháng 6/2018, ông Tứ làm đơn tố cáo bà Trần Thị Vân có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản tới Công an huyện Vũ Thư nhưng không rõ vì lý do gì…8 tháng CA huyện Vũ Thư vẫn không giải quyết và trả lời. Ngày 22/4/2019, ông Tứ buộc phải gửi đơn tố cáo lên Cơ quan CSĐT - CA tỉnh Thái Bình xem xét giải quyết.
Sau 4 tháng điều tra xác minh, ngày 27/8/2019 ông Nguyễn Tất Thành và ông Bùi Tiến Thành là điều tra viên Cơ quan CSĐT - CA tỉnh Thái Bình đã mời ông Nguyễn Ngọc Tứ đến làm việc và giao Thông báo số 08 ngày 22/8/2019 về việc không khởi tố vụ án hình sự đối với bà Trần Thị Vân vì không đủ yếu tố cấu thành tội phạm. Vậy như thế nào mới đủ yếu tố cấu thành tội phạm? Trong khi hành vi của bà Trần Thị Vân có đầy đủ cả hai dấu hiệu cấu thành tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Dấu hiệu thứ nhất là dùng thủ đoạn gian dối, thì bà Vân đã sử dụng Bản gốc Giấy chứng nhận QSDĐ đối với mảnh đất đã chuyển nhượng cho người khác từ năm 2010 để chuyển nhượng cho ông Tứ. Dấu hiệu này đã được Cơ quan CSĐT - CA tỉnh Thái Bình thừa nhận: “Bà Vân đã có hành vi gian dối trong việc sử dụng Giấy chứng nhận QSDĐ đã chuyển nhượng và sang tên cho người khác từ năm 2010 để giao dịch mua bán với anh Tứ”.
Khi nói đến lừa đảo là người ta nghĩ ngay đến sự dối trá của người phạm tội, nên đặc điểm nổi bật của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là thủ đoạn gian dối của người phạm tội. Thử hỏi bà Vân dùng thủ đoạn gian dối để làm gì, nếu không phải là lừa đảo chiếm đoạt của ông Tứ 300.000.000 đồng?
Dấu hiệu thứ hai là chiếm đoạt tài sản, thực tế bà Vân đã xác nhận trong giấy bán nhà “Nay, ngày 20 tháng 12 năm 2017, tôi đã nhận trước ba trăm triệu đồng chẵn. Người nhận tiền - Trần Thị Vân”. Vậy mà CQĐT lại lấy lý do “Theo bà Vân khai là bà Vân bị anh Tứ ép viết giấy. Anh Doãn và chị Tươi không chứng kiến việc anh Tứ có giao tiền cho bà Vân hay không”.
Nghe mà thấy nực cười, ông Tứ và bà Vân đều là những người đã thành niên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ cho nên không ai ép được ai. Hơn nữa, Pháp luật không buộc khi ông Tứ giao tiền cho bà Vân phải có người làm chứng. Do đó, việc nhân viên công chứng và nhân viên ngân hàng có chứng kiến được việc ông Tứ có giao tiền cho bà Vân hay không thì cũng không ảnh hưởng gì đến tính pháp lý của Giấy bán đất do bà Vân trực tiếp viết và ký vào.
Đáng lý ra, Cơ quan CSĐT - CA tỉnh Thái Bình phải thực hiện các biện pháp nghiệp vụ để xác định tính trung thực trong những khai báo này của bà Vân. Nhưng đằng này, Cơ quan CSĐT lại quay ra tin ngay lời khai của kẻ gian dối và mặc nhiên, coi lời khai của kẻ gian dối là chứng cứ của vụ án.
Chính vì thế, khiến dư luận nghi ngờ và đặt câu hỏi, do trình độ chuyên môn, nghiệp vụ điều tra hạn chế hay vì cái gì…mà CQĐT lại không phát hiện ra những điều bất hợp lý này? Liệu Cơ quan CSĐT - CA tỉnh Thái Bình có vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc xác định sự thật của vụ án, vi phạm nghiêm trọng việc kiểm tra, đánh giá chứng cứ được quy định tại các Điều 15, Điều 108 - Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015?Điều đáng nói là thửa đất bà Vân đã bán từ năm 2010 cho người khác mà bà Vân vẫn còn bản gốc Giấy CNQSDĐ; đến năm 2015, bà Vân vẫn được Chủ tịch UBND xã Hồng Lý - Trần Quốc Hoàn ký xác nhận Trích lục bản đồ địa chính. Thậm chí đến 14/12/2017, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai huyện Vũ Thư - Trần Tuấn Thịnh vẫn còn ký xác nhận Trích lục bản đồ địa chính cho bà Vân? Vậy những việc làm này có đủ yếu tố cấu thành tội phạm hay không, hành vi và vai trò của bà Trần Thị Vân như thế nào, tại sao Cơ quan CSĐT lại làm ngơ?
Tại sao CQĐT lại tin vào lời khai của bà Vân là “bị anh Tứ ép viết giấy”? Vậy ai ép bà Vân nhận tiền, ký Hợp đồng chuyển nhượng; ai ép Chủ tịch xã, Giám đốc VPĐKĐĐ Vũ Thư ký xác nhận Trích lục bản đồ? Còn nếu ông Tứ “ép” bà Vân viết Giấy bán đất thì dại gì ông Tứ lại “dẫn xác” đến Công ty TNHH may Việt Anh của bà Vân có hàng trăm CBCNV dưới quyền của bà Vân đang làm ở đó để “ép”, mà ông Tứ phải điều bà Vân đến nhà, cửa hàng của ông Tứ hoặc một nơi thuận tiện cho việc “ép” có kín đáo hơn không?
Và ông Tứ cũng chẳng dại gì lại còn mời thêm bà Tươi, ông Doãn đi cùng để chứng kiến việc mình “ép” bà Vân viết Giấy bán nhà. Nếu Cơ quan CSĐT tin lời bà Vân khai ông Tứ “ép” bà viết Giấy bán đất thì tại sao 02 tuần sau vợ chồng bà Vân lại ký vào Hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ và tài sản gắn liền với đất được thực hiện vào ngày 03/01/2018 cho vợ chồng ông Tứ?
Cho nên, Cơ quan CSĐT lấy lý do ông Tứ ép bà Vân viết Giấy bán đất để nhận định “Không có căn cứ chứng minh yếu tố chiếm đoạt số tiền 300.000.000 đồng của bà Vân thông qua giao dịch thửa đất 326/7 với ông Tứ” là không thuyết phục.
Vấn đề đặt ra, với vụ án mà bà Vân là người bán đã có ý thức chiếm đoạt ngay từ đầu qua việc cố tình đưa ra những thông tin sai về tài sản, bịa ra những chuyện không có thật, dù không có trục trặc gì vẫn âm thầm đem mảnh đất đã bán cho nhiều người, lừa dối người mua là ông Tứ để bán đất “ảo”… thì rõ ràng đã cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vấn đề còn lại là Công an tỉnh Thái Bình có quyết liệt làm hay không mà thôi?
Thiết nghĩ, đây là vụ án hình sự quá rõ, các cơ quan bảo vệ Pháp luật tỉnh Thái Bình cần sớm xác định lại rõ hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của bà Trần Thị Vân cùng với những sai phạm của các tổ chức, cá nhân không thu hồi Giấy CNQSDĐ, ký xác nhận Trích lục bản đồ địa chính cho bà Vân khi thửa đất đã bán…để xử lý nghiêm theo quy định của Pháp luật.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.