Lãnh đạo UBND TP.Sầm Sơn có đạo diễn quây thầu, thông thầu? (Kỳ 2)
Dư luận đang đặt câu hỏi, liệu dự án trên có xảy ra hiện tượng “sân sau, sân trước”, “chỉ điểm” cho nhà thầu trong quá trình đấu thầu hay không?
Như Môi trường và Đô thị Việt Nam đã đăng ở kỳ trước về việc một số doanh nghiệp mới thành lập mấy ngày, nhiều tiêu chí không đủ điều kiện để tham gia dự thầu, nhưng đã trúng sơ tuyển gói thầu thuộc dự án Khu dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn do UBND thành phố Sầm Sơn và Ban quản lý Dự án đầu tư xây dựng (QLDAĐTXD) TPSầm Sơn làm chủ đầu tư, đã gây bức xúc trong xã hội. Những dấu hiệu sai phạm về luật đấu thầu này, dư luận đặt câu hỏi có hay không, Chủ đầu tư là UBND thành phố Sầm Sơn “đạo diễn”,"bật đèn xanh" để doanh nghiệp không đủ điều kiện được trúng gói thầu trị giá khoảng 600 tỷ đồng ?!
Theo đơn tố cáo gửi các cơ quan chức năng và báo chí, để lách luật cho các nhà đầu tư địa phương, ngay trong bài mời thầu, ông Lương Tất Thắng, Chủ tịch UBND TP. Sầm Sơn đã chỉ đạo Ban QLDADTXD TP Sầm Sơn đưa các yếu tố không có trong quy định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính, cho phép doanh nghiệp mới thành lập được dùng kết quả kiểm toán độc lập để chứng minh vốn chủ sở hữu trong 7 ngày? Nhưng lại quên mất là trong mẫu ban hành kèm theo hồ sơ mời thầu do chính Ban QLDADTXD TP. Sầm sơn Ban hành lại yêu cầu có “Báo cáo kiểm toán năm gần nhất” (trang 38). Các công ty sơ sinh 13 ngày này lại liên danh với các doanh nghiệp nợ đầm đìa, Vốn chủ Sở hữu không quá 50 tỷ. Cụ thể:
Liên danh 1: Công ty CP xây dựng và du lịch Như Vũ, đang cầm cố tài sản vay nợ khoản tiền 30 tỷ tại 1 ngân hàng có chi nhánh tại Thanh Hóa, Hợp đồng vay này hết hạn vào tháng 10/9/2020. Như vậy đến thời điểm trên. Công ty CP xây dựng và du lịch Như Vũ đứng đầu liên danh 1 sẽ thâm hụt vốn 30 tỷ khi không được đáo hạn và đương nhiên không đủ tài chính thực hiện dự án.
Cũng trong nhóm Liên danh 1 này, ông Lê Nhữ Sinh, Giám đốc và là cổ đông chính của công ty CP đầu tư phát triển dịch vụ kỹ thuật Việt Nam đang cầm cố 1 tài sản vay nợ 600 triệu đồng, từ tháng 12/2019 đến nay vẫn chưa trả được số tiền gốc, vẫn đang trả lãi. Hạn vay đến tháng 12/2020. Dù vậy, công ty này đang đăng ký vốn 528 tỷ và vừa thành lập được 14 ngày đã liên danh dự thầu?!!!
Liên danh 3: Công ty CP đầu tư 8888: Ông Trịnh Thế Minh cổ đông lớn số 1 góp vốn 33,4% đang vay cầm cố tài sản cá nhân tại Ngân hàng từ tháng 8/2019 với số tiên 1,65 tỷ, trả cả gốc và lãi, đến tháng 7/2020 vẫn còn nợ 1,25 tỷ.
Công ty TNHH Đức Trang vay nợ ngắn hạn trên 29 tỷ từ tháng 07/2019, trả lãi và gốc đến tháng 5/2020, trong thời gian xét thầu, tháng 6/2020 vẫn không trả được hết nợ, phải chấp nhận tiếp tục đáo hạn 1 hợp đồng vay ngắn hạn 21 tỷ cho đến tháng 6/2021.
Công ty TNHH xây dựng thương mại Vân Tùng: Vay 21 tỷ từ tháng 7/2019, đến tháng 6/2020 vẫn còn dư nợ vay 17 tỷ, đáo hạn hợp đồng cầm cố mới sẽ hết hạn vào 20/06/2020. Trong công ty này, cổ đông Lê Thị Yến vay cá nhân bằng thế chấp tài sản khoản vay 4 tỷ từ tháng 8/2019 đến nay vẫn không trả được số tiền gốc. Hợp đồng tín dụng ngắn hạn 1 năm đến tháng 4/2021 hết hạn.
Liên danh 2: Công ty CP thương mại du lịch và xây dựng Long Châu vay nợ 9 tỷ khi bắt đầu tham gia dự thầu tháng 4/2020, sang đến tháng 5/2020, dư nợ tăng lên 16 tỷ, và đến 06/2020 đã tăng khoản vay nợ lên 30 tỷ! Hợp đồng vay này hết hạn vào tháng 25/3/2021.
Đặc biệt, công ty Long Châu được góp vốn bằng các cổ đông chính đang vay nợ đầm đìa tại ngân hàng với các khoản nợ bằng toàn bộ vốn điều lệ của công ty. Cụ thể, bà Vũ Thị Tờ cổ đông đại diện 30,4% của công ty Long Châu đang cầm cố 10 tài sản đảm bảo, vay nợ dài hạn tại các tổ chức tín dụng đến tận năm 2030, số tiền vay tới tháng 3/2020 là con số khổng lồ 86 tỷ. đến tháng 6/2020 vẫn nợ dài hạn 70 tỷ.
Như vậy, công ty Long Châu và bà Vũ Thị Tờ đang cầm cố hết 12 tài sản tại Ngân hàng và đang vay nợ tổng cộng 100 tỷ, vượt quá cả vốn điều lệ công ty. Với các khoản trả lãi và gốc hàng tháng lên đến 2 tỷ đồng. Toàn bộ các khoản vay dài hạn đến 2030 này không được hạch toán vào báo cáo tài chính xác định vốn chủ sở hữu. Như vậy là gian lận năng lực tài chính để tham dự thầu.
Toàn bộ các khoản vay của những công ty này không được kê trong báo cáo tài chính là điển hình cho việc giả mạo hồ sơ, số liệu tài chính để tham dự thầu.
Nhân sự, cổ đông sáng lập của 3 Liên danh là 1 gia đình 8 công ty
Theo đơn tố cáo, bà Nguyễn Thị Vân Anh: Kế toán trưởng kiêm cổ đông sáng lập nắm giữ 89% cổ phần của Công ty cổ phần Xây dựng và du lịch Như Vũ trong Liên danh Công ty CP Xây dựng và du lịch Như Vũ – Công ty CP xây dựng và du lịch Minh Thành – Công ty CP đầu tư phát triển dịch vụ kỹ thuật Việt Nam lại có cổ phần của Công ty CP thương mại du lịch và xây dựng Long Châu trong Liên danh Công ty CP thương mại du lịch và xây dựng Long Châu – Công ty CP Đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh.
Đồng thời, bà Nguyễn Thị Vân Anh lại là con gái ông Nguyễn Sinh Châu, Giám đốc công ty Long Châu
Bà Lê Thị Yến: Kế toán trưởng của Công ty CP Đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh trong Liên danh Công ty CP thương mại du lịch và xây dựng Long Châu – Công ty CP Đầu tư phát triển công nghệ Phương Anh lại nắm giữ khoảng 29% cổ phần của Công ty TNHH xây dựng thương mại Vân Tùng trong Liên danh Công ty CP đầu tư 8888 – Công ty TNHH xây dựng thương mại Vân Tùng – Công ty TNHH Đức Trang.
Như vậy, cả 8 công ty nêu trên đều có chủ sở hữu và cổ đông sáng lập là vợ chồng bà Vũ Thị Tờ, chồng là Nguyễn Sinh Châu, con trai Nguyễn Vũ Long, con gái Nguyễn Thị Vân Anh.
Với những nhân sự chồng chéo, tài sản vay nợ khắp nơi, gian lận tài chính, sở hữu chéo trong các công ty khác nhau của 3 Liên danh kể trên các nhà đầu tư đã sắp đặt, thông thầu khi tham gia dự sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư dự án: Khu dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn, tỉnh Thanh Hoá.
Dư luận đang đặt câu hỏi, liệu dự án trên có xảy ra hiện tượng “sân sau, sân trước”, “chỉ điểm” cho nhà thầu trong quá trình đấu thầu hay không? Có hay không hành vi “bảo kê”, “chống lưng” cho sai phạm từ các cấp chính quyền thành phố Sầm Sơn để nhà thầu vô tư “múa gậy vườn hoang”, thách thức pháp luật, kỉ cương, phép nước?
Đề nghị UBND tỉnh Thanh Hoá, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03 - Bộ Công an), Cục Quản lý đấu thầu (Bộ KH&ĐT), Công an tỉnh Thanh Hoá, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thanh Hoá, cần sớm vào cuộc để làm rõ có những khuất tất tại gói thầu Dự án Khu dân cư Đồng Xuân, phường Bắc Sơn, thành phố Sầm Sơn, kịp thời xử lý nghiêm, tránh dư luận xấu, ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật, tiềm ẩn nguy cơ gây ảnh hưởng chất lượng công trình khi đi vào sử dụng.
Đồng thời, để minh bạch vấn đề xây dựng cơ bản, các dự án đều phải được công khai, đấu thầu rộng rãi, lựa chọn nhà thầu đủ năng lực, hoạt động chất lượng, uy tín, chi phí thấp nhất, tiết kiệm cao cho ngân sách, ngăn cản lợi ích nhóm giữa đơn vị tổ chức đấu thầu và nhà thầu.
Bên cạnh đó, dù đã tổ chức qua mạng, hiện tượng “quân xanh”, “quân đỏ”, “sân sau”, “sân trước” trong đấu thầu còn “đất sống”, thậm chí “sống” tốt vì còn nhiều chủ đầu tư hoặc móc ngoặc với nhà thầu hoặc nhắm mắt làm ngơ để tạo ra “mảnh đất” thiếu cạnh tranh, minh bạch trong đấu thầu.
Đội ngũ nhà thầu “quân xanh” sẽ tiếp tục sinh sôi, nảy nở nếu sự giám sát, kiểm tra, thanh tra của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về đấu thầu còn hình thức, chiếu lệ.
Vì vậy, các cơ quan chức năng cần xem xét lại quy trình đấu thầu đã được làm đúng, đủ, công khai, minh bạch hay chưa? Cũng như cần chỉ mặt, bêu tên rõ những nhà thầu vi phạm pháp luật. Những thông tin về các nhà thầu này cần phải được công khai rộng rãi, phải được lọc ra để cơ quan quản lý dễ dàng nhận diện.
Môi trường và Đô thị Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin ở kỳ tiếp theo.