Phú Thọ: Hàng loạt sai phạm trong quản lý và khai thác khoáng sản
Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức kiểm điểm trách nhiệm những cá nhân, tổ chức liên quan…
Khai thác khoáng sản, luôn là vấn đề nhức nhối và gây không ít bức xúc cho người dân.Vừa qua Thanh tra Chính phủ thông báo kết luận số 169, về việc thanh tra sử dụng đất đai, đầu tư xây dựng và khai thác tài nguyên khoáng sản trến địa bàn tỉnh Phú Thọ. Kết luận này đã chỉ ra rất nhiều sai phạm liên quan đến việc khai thác tài nguyên khoáng sản trên địa bàn.
Trong kết luận nêu rõ, UBND tỉnh Phú Thọ chưa kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ, chưa kịp thời ban hành một số văn bản như: Việc khoanh định khu vực cấm, khu vực tạm cấm hoạt động khoáng sản ở từng giai đoạn; khu vực không đấu giá quyền khai thác.
Đặc biệt là văn bản quy định, hướng dẫn tính, thu phí bảo vệ môi trường, dẫn đến các doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính trong một thời gian dài.
Cụ thể, giai đoạn 2006-2017, sản lượng khoáng sản kê khai nộp phí bảo vệ môi trường trên 21.522.167 (tấn và m3), trong đó giai đoạn 2009-2015 có số lượng khoảng 7.396.430 (tấn và m3). Theo quy định phải thực hiện quy đổi từ số lượng thành phẩm ra số lượng quặng khoáng sản nguyên khai để tính phí bảo vệ môi trường, nhưng UBND tỉnh Phú Thọ không thực hiện, các sở ngành chức năng cũng không tham mưu cho UBND tỉnh thực hiện, dẫn đến thất thu đáng kể cho ngân sách nhà nước.
Trong thông báo kết luận, Thanh tra Chính phủ nêu rõ trách nhiệm đối với những sai phạm nêu trên thuộc UBND tỉnh Phú Thọ, các Sở: Tài nguyên và Môi trường, Tài chính và Cục Thuế (giai đoạn 2008-2015).
 |
 |
| Hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn tỉnh Phú Thọ vướng phải không ít sai phạm liên quan đến việc cấp phép và công tác bảo vệ môi trường. |
Bên cạnh đó, công tác lập, thẩm định, phê duyệt thăm dò, khai thác, chế biến khoáng sản giai đoạn 2006-2010, định hướng đến năm 2020 được Sở Công Thương thẩm định, trình UBND tỉnh Phú Thọ phê duyệt nhưng nội dung quy hoạch lại không xác định khu vực điểm mỏ và loại khoáng sản cần thăm dò .
Mốt số sai phạm liên quan đến việc cấp phép khai thác khoáng sản vàcông tác bảo vệ môi trường, ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường
Trong năm 2012 UBND tỉnh Phú Thọ cấp gia hạn 2 giấy phép khai thác khoáng sản trước khi Bộ tài nguyên và Môi trường công bố khu vực khoáng sản phân tán nhỏ lẻ.
Không những vậy, có đến 24 giấy phép khai thác khoáng sản cấp phép chưa đầy đủ thủ tục, theo quy định tại thông tư số 16/2012/TT-BTNMT và thông tư số 45/2016/TT-BTNMT. Có 11/41 giấy phép không nêu độ sâu, chiều cao khai thác; có 7/41 giấy phép ban hành bằng hình thức quyết định; 17/41 giấy phép không nêu vị trí, tọa độ; 9/41 giấy phép không nêu phương pháp, công nghệ khai thác; 1 dự án cấp phép mở rộng nhưng không có quyết định phê duyệt đánh giá hàm lượng, trữ lượng.
Bên cạnh đó, tính đến ngày 31/12/2017, tổng số tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường của 159 dự án phải nộp là 33.763.305 triệu đồng; số tiền đã nộp 21.032.481 triệu đồng số còn nợ đọng 12.731.305 triệu đồng của 52 đơn vị.
Nhiều doanh nghiệp sai phạm được nhắc đến
Theo đó, các sai phạm được phát hiện qua thanh tra với tổng số tiền trên 24 tỷ đồng, trong đó có số tiền 12,7 tỷ đồng tiền ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường và đóng cửa mỏ của 52 đơn vị nợ đọng.
Số tiền 6,5 tỷ đồng tạm tính tiền phí bảo vệ môi trường sau quy đổi từ quặng thành phẩm về nguyên khai của một số chủ đầu tư dự án, trong đó có: Công ty cổ phần ATA Phú Thọ; Công ty cổ phần khai thác, chế biến đá Cự Đồng; Công ty cổ phần khoáng sản và luyện kim Thăng Long; Công ty cổ phần thi công cơ giới Chiến thắng, Công ty TNHH Khoáng sản Thành Phương.
Đặc biệt, 1,9 tỷ đồng tiền cấp quyền khai thác khoáng sản do Công ty cổ phần khoáng sản và luyện kim Thăng Long chưa thực hiện kê khai. Số tiền trên 2,1 tỷ đồng thuê đất do một số chủ đầu tư dự án còn nợ, gồm: Công ty cổ phần khoáng sản và luyện kim Thăng Long, Công ty cổ phần khai khoáng luyện kim Bắc Việt, Công ty cổ phần thi công cơ giới Chiến Thắng.
Từ những sai phạm trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Phú Thọ tổ chức kiểm điểm trách nhiệm những cá nhân, tổ chức liên quan; khẩn trương ban hành các văn bản theo quy định về khu vực không đấu giá quyền khai thác khoáng sản và kiểm tra xử lý đối với diện tích 333,34 ha đất đã thu hồi cho hoạt động khoáng sản vượt quy hoạch sử dụng đất.
Tiếp đó, rà soát và điều chỉnh lại nội dung 12/24 giấy phép khai thác khoáng sản đã cấp còn hiệu lực. Đối với dự án khai thác, chế biến quặng sắt tại xóm Chùa, xã Khả Cửu và xóm Vì, xã Thượng Cửu (huyện Thanh Sơn), UBND tỉnh Phú Thọ chỉ đạo các cơ quan chức năng khẩn trương làm việc với Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam để xác định và thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đối với Công ty cổ phần khoáng sản luyện kim Thăng Long theo quy định.
Rất mong các cấp chính quyền tỉnh Phú Thọ sớm vào cuộc, khắc phục thiếu sót và xử lý nghiêm những trường hợp cố tình vi phạm để trả lại niềm tin cho người dân.
Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.
