Về đơn khiếu nại của các công dân Hưng Yên: Thẩm quyền giải quyết thuộc về ai?
Ngày 8/8/2019, một số công dân ở xã Xuân Quan, huyện Văn Giang, Hưng Yên gửi đơn đến Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội, trình bày về việc ngày 10/10/2017 các công dân đã gửi đơn khởi kiện 2 vụ vi phạm pháp luật ở xã Xuân Quan.
Theo trình bày trong đơn, vụ thứ nhất: UBND xã Xuân Quan khóa 1989-1994 khi thực hiện Nghị quyết 03 của Tỉnh ủy Hải Hưng, Nghị định 64/CP của Chính phủ giao đất nông nghiệp cho dân sử dụng lâu dài đã tự ý biển thủ 158 mẫu 8 sào 9 miếng và để quỹ đất công điền vượt quy định 18 mẫu 2 sào, cộng hai loại đất thành 177 mẫu 0 sào 9 miếng sử dụng trái pháp luật.
Vụ thứ hai: UBND xã Xuân Quan cho Xí nghiệp sứ Bát Tràng xây tường không căn cứ bản đồ địa chính làm mất 1.025 m2 đất trong tường bao, đến nay XN vẫn nghiễm nhiên sử dụng.
TAND tỉnh Hưng Yên nhận đơn đã chuyển đến TAND huyện Văn Giang để “giải quyết theo pháp luật”. Theo yêu cầu của TAND huyện Văn Giang, các công dân có văn bản bổ sung đơn khởi kiện, đồng thời giao nộp 3 tài liệu thanh tra gồm: Báo cáo kết quả thanh tra của Đoàn thanh tra tỉnh Hải Hưng; Kết luận thanh tra của Đoàn thanh tra liên ngành Văn Giang; Kết luận thanh tra của Đoàn thanh tra tỉnh Hưng Yên.
Tại Kết luận của Đoàn thanh tra tỉnh Hưng Yên có ghi “kiến nghị chuyển hồ sơ sang Kiểm sát xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Đảng ủy, UBND xã Xuân Quan đã cố ý vi phạm pháp luật đất đai, vi phạm có hệ thống, có tổ chức, coi thường pháp luật, gây thiệt hại tài nguyên quỹ đất”.
Ngày 8/5/2018, TAND huyện Văn Giang thông báo trả lại đơn vì sự việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa. Không đồng ý với thông báo trả đơn, ngày 26/7/2018 các công dân gửi đơn khiếu nại việc chuyển đơn nhầm địa chỉ, yêu cầu TAND tỉnh Hưng Yên thu hồi đơn khởi kiện và các chứng cứ kèm theo về Tòa án nhân dân tỉnh thụ lý giải quyết cho đúng thẩm quyền.
TAND tỉnh Hưng Yên không ra quyết định giải quyết khiếu nại vụ chuyển đơn nhầm địa chỉ mà lại ra Thông báo số 30/CV-TA vin cớ quá thời hạn để không chấp nhận yêu cầu của các công dân. Không đồng tình với công văn trái luật này, các công dân tiếp tục gửi đơn đến TAND cấp cao tại Hà Nội khiếu nại TAND tỉnh Hưng Yên không thụ lý đơn khởi kiện, đã vi phạm Điều 102, khoản 1 và 3, Hiến pháp 2013 giao quyền xét xử cho ngành Tòa án, thực hiện quyền tư pháp, bảo vệ chế độ XHCN, tài sản Nhà nước, quyền lợi hợp pháp của tổ chức, công dân.
Các công dân yêu cầu TANDCC xem xét, xử lý hành vi vi phạm Hiến pháp của TAND tỉnh Hưng Yên, chỉ đạo TAND tỉnh Hưng Yên thụ lý, giải quyết đơn khởi kiện, thực hiện quyền tư pháp được ghi trong Điều 102 Hiến pháp 2013. TANDCC hướng dẫn các công dân gửi đơn đến TAND Tối cao để được xem xét, giải quyết, do đó ngày 28/8/2019 các công dân đã gửi đơn với nội dung như trên đến TAND Tối cao.
Như thế đến nay đã phát sinh 2 vụ việc: Vụ các công dân khởi kiện về đất đai và vụ TAND tỉnh Hưng Yên không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội (Điều 294 Bộ luật Hình sự).
Ngày 30/9/2019, TAND Tối cao có Công văn số 636/TANDTC-VP chuyển đơn nói trên đến TAND tỉnh Hưng Yên để “xem xét, giải quyết theo thẩm quyền” (Phó Chánh văn phòng Trần Mạnh Hùng ký). Các công dân Xuân Quan, Văn Giang hỏi: Chúng tôi tố cáo TAND tỉnh thì ông Chánh án TAND Tối cao mới có thẩm quyền giải quyết, tại sao lại chuyển cho TAND tỉnh Hưng Yên giải quyết? Thẩm quyền của ông Chánh án, thế thì ông Phó Chánh văn phòng ký (mà lại là ký thay Chánh văn phòng) thì có đúng pháp luật không? Ông tiết lộ danh tính người tố cáo có vi phạm pháp luật không?
Để có căn cứ trả lời công dân, ngày 18/10/2019, tòa soạn đã cử phóng viên đến gặp TAND tỉnh Hưng Yên đặt câu hỏi: TAND tỉnh Hưng Yên đã nhận được Công văn số 636/TANDTC-VP chưa? Thẩm quyền giải quyết đơn hiện thuộc về ai? Bà Trịnh Thị Chung, cán bộ tòa án trả lời: TAND tỉnh đã nhận được Công văn số 636/TANDTC-VP của TAND Tối cao, trong mấy ngày tới sẽ báo cáo Chánh án giải quyết và trả lời.
Căn cứ vào thông tin của Tòa án, chúng tôi thông báo với các công dân có đơn như sau: Việc khởi kiện của các công dân là đúng pháp luật, trước đây Thanh tra tỉnh yêu cầu chuyển vụ việc sang Kiểm sát để truy cứu trách nhiệm hình sự nhưng chưa thực hiện, đến nay có đầy đủ cơ sở để xem xét trước Tòa án. Việc ông Phó Chánh văn phòng ký thông báo có đúng pháp luật không thì các công dân cần gửi đơn trực tiếp đến ông Chánh án TAND Tối cao đề nghị xem xét, giải quyết và trả lời.
Báo chuyển nội dung đơn các công dân đến ông Chánh án TAND Tối cao xem xét, giải quyết.